De taal van

haaienpak. Een haaienpak is een schaatspak van een speciaal soort
weefsel, dat bedekt is met een mozaïek van dieper- en hogerliggende
vierkanten. Het pak is uitgevonden door Hans Veldhuis, schaatstrai-
ner en coach van de Deventer IJsclub. Hij kwam op het idee toen hij bij
toeval op televisie een documentaire zag over een straaljager die be-
plakt was met een ruwe 'haaienhuid-folie'. De stof verminderde de
luchtweerstand met vele procenten.
Het haaienpak werd eind september 1999 aan de pers getoond. Het
was toen al door TNO aan een windtunnelonderzoek onderworpen.
Hieruit bleek dat het pak de luchtweerstand vermindert met drie tot
negen procent als de testpersoon in de schaatshouding staat. En aan-
gezien de luchtweerstand verantwoordelijk is voor tachtig procent van
alle weerstand die een schaatser ondervindt, presenteerde Interraps,
fabrikant van het haaienpak, een en ander als 'sensationeel nieuws'.
De Volkskrant, die het nieuws op 1 oktober bracht onder de kop 'Het
"haaienpak", een nieuwe revolutie?', was iets terughoudender. 'Het
onderzoek wees overigens ook uit dat het voordeel van het pak af-
neemt naarmate de windsnelheid hoger is, dus naarmate de schaatser
sneller gaat rijden. Bovendien zijn er nog geen officiële onderzoeken
verricht met bewegende schaatsers.'
Desondanks is de verwachting dat topschaatsers met het nieuwe
pak hun rondetijden met 0,3 tot 0,7 seconde kunnen verbeteren.
Overigens zijn sommige Nederlandse schaatsuitvindingen niet al-
leen technisch en commercieel, maar ook taalkundig een succes. Het
woord klapschaats, dat is verzonnen door Gerrit Jan van Ingen Schenau,
uitvinder ervan, kreeg in 1996 algemene bekendheid en is sindsdien in
vele talen doorgedrongen: in het Engels als klapskate, in het Duits als
Klappschlittschuh en in het Noors als klappskOyte.
hacktivist Het woord hacker is halverwege de jaren zeventig ontstaan in
de Verenigde Staten. Aanvankelijk had het geen negatieve betekenis
maar werd het gebruikt voor 'enthousiast computerfanaat'. Pas in de
jaren tachtig - toen het ook in het Nederlands opdook - kreeg het de
betekenis die het nu nog heeft: iemand die zich met behulp van een
modem illegaal toegang verschaft tot een computer om gegevens te
achterhalen of te wijzigen.
Hackers zijn vaak activisten en daarom lag een samensmelting van
deze woorden eigenlijk voor de hand. In vakbladen is hacktiuist in 1998
[79]