De taal van
De taal van
De taal van
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
oorlog (1994). In 1999 stonden de kranten vol over de vleesoorlog tussen<br />
Frankrijk en Engeland. <strong>De</strong> Europese Unie bemoeide zich ermee en<br />
stapte naar de rechter, wat leidde tot het neologisme uleesproces. 'EU be-<br />
gint vleesproces tegen Parijs', kopte de Volkskrant op 17 november 1999.<br />
Dit vleesproces leidde weer tot een uleesakkoord, een woord uit 1996,<br />
want toen bereikten de Europese Unie en de Verenigde Staten na veel<br />
gezemel een vleesovereenkomst<br />
Vergelijk hormoonrunderen.<br />
vloekfilter Op 7 maart 1999 meldde de Britse krant Sunday Times dat er<br />
voor de Britse markt een apparaat in aantocht was om vloeken <strong>van</strong> te-<br />
levisie te weren. Het ging om de zogenoemde TV Guardian, een uitvin-<br />
ding <strong>van</strong> de Amerikaan Rick Bray. Het apparaat maakt gebruik <strong>van</strong><br />
de ondertiteling voor doven en slechthorenden op teletekst. <strong>De</strong> onder-<br />
titeling loopt iets voor op het geluid op televisie. Bray zette er een<br />
filter tussen met een ingebouwd woordenboek. Komen er in de onder-<br />
titeling ongewenste woorden voor, dan is op tv een piepje te horen<br />
of een minder aanstootgevende uitdrukking. Zo verandert de TV Guar-<br />
dian de woorden 'You bring home the goddamned zoo' uit de film Mrs.<br />
Doubtfire door 'You bring home the zoo'. En de ondertitel 'It was no-<br />
thing like that penis breath' uit E.T. wordt veranderd in Ttwas nothing<br />
like that jerk breath.'<br />
Nederlandse en Vlaamse kranten namen het bericht meteen de vol-<br />
gende dag over. <strong>De</strong> Vlaamse krant <strong>De</strong> Morgen ver<strong>taal</strong>de TV Guardian met<br />
uloekentrommel - een weinig adequate vertaling, die daarna nooit meer<br />
is aangetroffen. Het Algemeen Dagblad bedacht uloekdetector, Het Parool<br />
kwam met uloekdoos en het AN P probeerde het eerst met anti-krachtterm-<br />
apparaat en vervolgens met anti-uloekapparaaat. <strong>De</strong> Bond tegen het<br />
Vloeken koos voor anti-uloekkastje.<br />
<strong>De</strong> naam vloelfilter viel voor het eerst op 9 maart, in NRC Handelsblad,<br />
in de kop 'SGP vraagt om vloekfilter voor tv'. <strong>De</strong> SGP vroeg dit aan<br />
staatssecretaris Van der Ploeg, omdat de partij <strong>van</strong> mening is dat grof<br />
<strong>taal</strong>gebruik een funeste invloed heeft op de publieke moraal in Neder-<br />
land.<br />
Van al die woorden is vloelfilter als enige een paar keer gebruikt. <strong>De</strong><br />
kans dat dit woord het <strong>van</strong> de andere zal winnen is vrij groot, al was het<br />
maar omdat het zo duidelijk is. Bovendien sluit het aan bij reclamefilter<br />
(een woord dat in 1994 debuteerde) en bij pornofilter (uit 1997).<br />
[143]