De taal van

More documents

Recommendations

Info

Bestuur (in het vroegere Nederlands-Indië), bankbiljet, bakboord en natuurlijk - sinds de tweede helft van de jaren vijftig - voor Brigitte Bardot. In het laatste kwartaal van 1999 kwam er een betekenis bij, na- melijk Big Brother, de naam van het geruchtmakende televisieprogram- ma van Veronica, dat op zijn beurt is genoemd naar de almachtige dic- tator in Orwells roman Nineteen eighty-four (1949). Binnen de kortste keren leverde deze real-life soap (een woord uit 1994) allerlei nieuwe samenstellingen en afleidingen op, woorden die zonder twijfel snel weer zullen verdwijnen, zoals: BB-adept, BB-avond, BB-belieuer, BB-bewoner, BB-bouwkeet, BB-deelnemer, BB'er (bewoner van het BB-huis in Almere), BB-Jan, BB-gekte, BB-gesticht, BB-k antoor, BB-kijker, BB-nieuwtje, B B-onthul- ling, BB-psycholoog, BB-variant, BB-uriendinnetje en BB-iuebsite. Het meest frequent waren BB-huis en BB'er. Vergelijk dagboekkamer, knuffel-tv en nomineren. beachcam Ooit was er een tijd datje een camera had en een (geluidsrecor- der. Dit veranderde ingrijpend toen in 1982 verschillende Japanse bedrijven min of meer gelijktijdig de camcorder op de markt brachten. In tegenstelling tot de videocamera (een woord uit 1978) kon je met de camcorder tegelijk beeld- en geluidsopnamen maken. Ook taalkundig had de camcorder veel invloed, want opeens werd het gewoon om camera te verkorten tot cam, om dit vervolgens voor of achter een ander woord te plakken. Zoals in webcam, een via internet be- reikbare camera, een woord dat dateert uit 1996. Of in netcam, een woord uit 1998. In 1999 kwamen er drie nieuwe samenstellingen met cam bij, al- thans in de doorzochte krantenbestanden: beachcam, nannycam en weercam. Langs de Nederlandse kust blijken talloze camera's te staan. 'On- vermoeid turen zij vierentwintig uur per dag de kustlijn van onze territoriale wateren af', aldus NRC Handelsblad op 21 oktober 1999. Deze 'beachcams' verschaffen belangrijke informatie aan water- minnaars. Is het een goede dag om te zeilen? Is het lekker strand- weer? Is de wind stevig genoeg? [...] Op de site BeachCam Zeezicht zijn zeven van zulke webcams te vinden. Twee daarvan staan in Scheveningen, de andere in Egmond aan Zee, Noordwijk, Zand- voort, Eersel en Bergen aan Zee. [28]
In het bericht wordt tevens gesproken van strandcams, ook een neologisme. Via een nannycam kun je - in huis - het kindermeisje in de gaten houden, de weercam geeft rechtstreeks zicht op de lucht boven bijvoorbeeld Heemskerk of Zandvoort. Vooral webcams waarmee personen zich vierentwintig uur per dag laten bekijken, komen vrij veel voor op internet. Een en ander leidde in een krantenbericht tot gelegenheidssamenstellingen als webcamberoemdheden, webcampersoonlijkheden en cam-bekendheden. bedrijfsmasseur, bedrijfsmasseuse Omdat het voor bedrijven steeds moeilijker wordt om goede mensen binnen te halen en binnen te houden, bieden zij allerlei extraatjes. Management by pampering wordt dit verschijnsel genoemd, dat onder meer heeft geleid tot artistiek verantwoorde werkplekken, huiskoks, en fitness of massage op de werkplek. Die massage wordt gedaan door een bedrijfsmasseuse, een woord dat debuteerde in Elle, en wel op i januari 1999, wat het tot het eerste nieuwe woord van het millenniumjaar maakt. In een uitvoerig artikel over het pamperen - een woord dat in 1995 ontstond als variant op 'in de watten leggen' - van werknemers schreef Elle: In Amstelveen klinken tegen vijven opzwepende houseklanken door het als fitnessruimte ingerichte penthouse van Hewlett-Packard. Uit alle hoeken en gaten van het bedrijf komt personeel achter het beeldscherm vandaan om mantelpak en pantalon voor een sport- outfit te verruilen. Hewlett-Packard pampertzijn mensen met gratis aerobicslessen na het werk - en waarom zou je als werknemer de file niet verruilen voor een uurtje sport en sauna? Het bedrijf ver- zorgt ook hardloop- en schaatstrainingen, zaalsporten en yoga-les- sen en elke woensdagmiddag komt er een masseuse om afgematte werknemers van nieuwe energie te voorzien. Ze is bijzonder popu- lair: wie zich nu aanmeldt, kan pas in april bij de bedrijfsmasseuse terecht. In juni beschreef ook Quote de nieuwe trend op de arbeidsmarkt. 'Werknemers die wel iets met het lichaam willen doen, maar geen zin hebben in beweging kunnen terecht bij de bedrijfsmasseur, tenminste bij Hewlett-Packard, Greenpeace, American Book Center, en Tracey Forbes, zelfstandige in Amsterdam, bezoekt deze bedrijven met de "in [29]
Page 1 and 2: De taal van Nieuwe woorden
Page 3: De taal van het jaar
Page 6 and 7: © Ewoud Sanders Eindredactie Jaap
Page 8 and 9: Voor de Nederlandse en Vlaamse jour
Page 11 and 12: Woord vooraf Zodra een neologisme i
Page 13 and 14: Levensvatbaarheid Wat is nu de taal
Page 15 and 16: derd keer in 1999, onder de pet hou
Page 17 and 18: uikt. Het woord viel echter geregel
Page 19 and 20: omstandigheden in 1999, maar mogeli
Page 21 and 22: afkillen 'Wij gaan die wethouder af
Page 23 and 24: eenvoudige, door TNO goedgekeurde t
Page 25 and 26: okers in het ziekenhuis bouwkundig
Page 27 and 28: een hoe het Atlantismodel kon worde
Page 29: homomannen niet weet wat zijn statu
Page 33 and 34: De beeldschermtachograaf blijkt een
Page 35 and 36: meter onder de top - op de 'moeilij
Page 37 and 38: and na de Bijlmerramp. Het Academis
Page 39 and 40: nen is de moeder ouder dan dertig j
Page 41 and 42: Boxenstelsel is zonder twijfel een
Page 43 and 44: kele uitdrukkingen op de formuliere
Page 45 and 46: e-mail is ze wel aan een tweede lev
Page 47 and 48: De problemen met Coca-Cola deden zi
Page 49 and 50: de wereld'. Op 22 november 1999 spr
Page 51 and 52: elkaar gescheiden individuen die vi
Page 53 and 54: 'Barney', bleef vrijwel voortdurend
Page 55 and 56: dat dioxine een meervoudige chemisc
Page 57 and 58: vakterm die nog niet in Nederlandse
Page 59 and 60: Jonk deelt vrouwen in verschillende
Page 61 and 62: eclipsbril Op n augustus 1999 was i
Page 63 and 64: 1. Kan ik zonder eclipsbril op tv k
Page 65 and 66: cent van het cursusgeld dat de onde
Page 67 and 68: een vierde - met een andere promoto
Page 69 and 70: criminatie definieert discriminatie
Page 71 and 72: eeld worden aangetoond dat een pers
Page 73 and 74: fen over onder meer bloeddruk, hart
Page 75 and 76: grachtengordelbus 'Amsterdam krijgt
Page 77 and 78: geding (sinds 1996). Laatstgenoemde
Page 79 and 80: haaienpak. Een haaienpak is een sch
Page 81 and 82:
jongerenontmoetingsplek. Het woord
Page 83 and 84:
ganleger debuteerde in oktober 1999
Page 85 and 86:
net. En dan is hier alleen nog maar
Page 87 and 88:
de eerste Nederlandse openbare lich
Page 89 and 90:
De 28-jarige Moss bezit in elk geva
Page 91 and 92:
had twee suggesties: kinderspruiten
Page 93 and 94:
van Europa' ter grootte van ongevee
Page 95 and 96:
cent van de gevallen gaat het om ro
Page 97 and 98:
markeringsbijeenkomst Eind februari
Page 99 and 100:
noeg van miljonairs die zich voorta
Page 101 and 102:
als ze in de minimawinkel niet word
Page 103 and 104:
Bedrijven die geld willen verdienen
Page 105 and 106:
woord Nedermix voor, zelf een menge
Page 107 and 108:
een joystick, een antenne en een me
Page 109 and 110:
keersleiding in Amsterdam laten wet
Page 111 and 112:
traagd. Als ik het bij het rechte e
Page 113 and 114:
man, een boer uit Neede in de Achte
Page 115 and 116:
papathie Jongens met een negatief z
Page 117 and 118:
Onlangs kreeg het vrouwemrinaal - d
Page 119 and 120:
pas door de PiN-automaat, waarna he
Page 121 and 122:
lands debuteerde, in NRC Handelsbla
Page 123 and 124:
een cd van ƒ 42,50 met teksten, mu
Page 125 and 126:
Zij ontwierp vier soorten sporthoof
Page 127 and 128:
lootleggen. Zelfs vele van onze bew
Page 129 and 130:
de wereld is om in de rij bij de ba
Page 131 and 132:
analoge net (NMT) zijn aangesloten;
Page 133 and 134:
scherm. Wie niet trapt, krijgt geen
Page 135 and 136:
op 26 april actief. [...] Het virus
Page 137 and 138:
de rode kolom stijgt, komen de kind
Page 139 and 140:
vetweegschaal Volgens sommige weten
Page 141 and 142:
oorlog (1994). In 1999 stonden de k
Page 143 and 144:
De technologie die voor deze dienst
Page 145 and 146:
weggeefwinkel De eerste Nederlandse
Page 147 and 148:
niet houdt van de gebruikelijke Ame
Page 149 and 150:
wisselgevecht Een urisselcjeuecht i
Page 151 and 152:
zemelteef Zemelteef is een vondst v
Page 153 and 154:
Nieuwe woorden in 1999: een maandov
Page 155 and 156:
etourpinnen slaaprol supermarktgas
Page 157 and 158:
Media, televisie BB biechtshow dagb
Page 159 and 160:
frietje feest gengewas gifkip gumwa
Page 161 and 162:
Jan Kuitenbrouwer Hedenlands. Kleí
Page 163 and 164:
BB-bewoner 28 BB-bouwkeet 28 BB-dee
Page 165 and 166:
deeltijdvrees 51-52 e-buder 57-58 D
Page 167 and 168:
generatie x 136 generatie y 136 gen
Page 169 and 170:
leerherberg 92 leisure box 93 leisu
Page 171 and 172:
polsnavigator 117-118 risicozen 27
Page 173 and 174:
veganist 139 vegaschoenen 139 vegav
show all

De taal van

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?