Mens, waar ben je? - CDA

EEN VERKENNING VAN HET CHRISTENDEMOCRATISCHE MENSBEELDinmiddels ingehaald door de maatschappelijke werkelijkheid van vandaag de dag.’ 15Met andere woorden, door hun traditionele organisatiestructuur – hiërarchisch ensterk aanbod gestuurd – verliezen maatschappelijke instituties in toenemende matehun functie: het toerusten van mensen en het ruimte bieden aan de verscheidenheidvan menselijke mogelijkheden, talenten en verantwoordelijkheden. Waar die institutieseens behulpzaam waren om bevolkingsgroepen en later ook individuen uit eenondermaats bestaan te emanciperen, lijken ze nu zowel individuele personen als desamenleving als geheel in hun ontwikkeling te remmen. We moeten, net als toen,op zoek naar nieuwe kaders, naar coördinaten voor een nieuwe ordening. Niet meerpiramidaal en hiërarchisch, bijvoorbeeld, maar open en egalitair; niet vanuit groepsdwang,maar vanuit persoonlijk bewustzijn en een persoonlijke ethische overtuiging.Politieke dimensieDaarmee krijgt de problematiek die we hier schetsten een politieke dimensie.Natuurlijk is de overheid geen zingevingsinstituut. Politieke vraagstukken zijn nietsimpelweg te herleiden tot puur levensbeschouwelijke kwesties, tot vragen naar dezin en onzin van ons bestaan, naar het waarom, het waarvandaan en het waartoe.Politiek, ook christelijk geïnspireerde politiek, kan niet de pretentie hebben omvan ons gelukkige mensen te maken. Maar als we het probleem van Rico en veleanderen serieus nemen, en erkennen dat het hier ook om een groot maatschappelijkprobleem gaat, dan kun je, vanuit de politiek, niet zonder inbreng van morele enlevensbeschouwelijke inzichten.Onze liberale westerse democratieën zijn doorgaansslecht toegerust om dit soort waarden In onze liberale westerse democratieënworden morele en levensbe-en inzichten op waarde te schatten. Ze hebbenbepaalde mechanismen aanvaard waarin morele schouwelijke overwegingen in heten levensbeschouwelijke overwegingen in het debat gemarginaliseerddebat gemarginaliseerd worden. We lijken elkaargevonden te hebben in de stilzwijgende overtuigingdat we de dingen met een beetje beschavingen goed fatsoen wel kunnen regelen. Tenminste, zolang je mensen de kans geeftom zich tot beschaafde en fatsoenlijke mensen te ontwikkelen door scholing, werken een zeker niveau van sociale voorzieningen. Visies op het leven worden zo eenprivékwestie, niet onbelangrijk voor onszelf als individuen, maar voor het politiekeniet essentieel en zelfs onwenselijk. In die arena lijkt een aantal basale spelregelsvoldoende: de grondwet, een aantal fundamentele (vrijheids-) rechten en vooral eenset procedurele regels om tot een goede en democratische besluitvorming te komen.15 | Herman Wijffels, ‘De actualiteit van Schaepman ‘honderd jaar later’, Christen democratischeverkenningen, lente 2004, 66-76 (11). Zie ook bijv. H.H.F. Wijffels, Vitalisering van dekenniseconomie: het beter ontwikkelen en benutten van de mogelijkheden van mensenals de sleutel voor een dynamische kenniseconomie, Den Haag 2004, p.11v.15