Mens, waar ben je? - CDA

MENS, WAAR BEN JE?betekent de affirmatie van het leven en de onvoorwaardelijke acceptatie van deander door liefde en vergeving (dat is wat in de christelijke traditie wordt aangeduidmet woorden als agapè en verzoening). 80 Niet door ons aan het kwade te onttrekkenin (ironische) onverschilligheid, en niet door het kwade te verbloemen, maar doorde aanvaarding van kwaad, mislukking en tragiek heen kunnen vastgelopen relatiesdoor liefde en vergeving opengebroken worden en kan er uitzicht blijven op hetgoede in de werkelijkheid. De kracht van acceptatie door vergeving en verzoeningwordt treffend verwoord door Cynthia Ngewu, een Zuid-Afrikaanse moeder die voorde Waarheids- en Verzoeningscommissie vertelde over haar zoon Christopher Piet,die in de apartheidsjaren was vermoord:Dit hele idee van verzoening … als ik het tenminste goed begrijp … als hetbetekent dat deze dader, deze man die Christopher Piet heeft vermoord, als hetbetekent dat hij weer menselijk wordt, deze man, zodat ik, zodat wij allemaalonze menselijkheid terugkrijgen… dan stem ik er helemaal mee in. 81Uit dit mensbeeld komt de politieke vraag voort hoe we aan het goede in de menskunnen appelleren en hoe zijn sterke verlangen op een goede manier ‘gekanaliseerd’kan worden. Wat we nodig hebben is een ander perspectief op de werkelijkheid danalleen dat van onszelf. Juist dat is het gevaar van een individualistische samenleving.Zowel in de protestantse als in de katholieke theorievorming over staat en samenlevingbegon men bij de mens en wel bij het mensbeeld dat we in dit hoofdstukschetsten. Zowel de protestantse gedachte van de ‘soevereiniteit in eigen kring’als de katholieke idee van ‘subsidiariteit’ erkennen het belang van de vele verbandenwaarin mensen leven en verantwoordelijkheid dragen. Juist in die verbandenwordt er op mensen een beroep gedaan. De overheid moet niet alles willen regelen,want ten eerste kan ze veel niet overzien en ten tweede doodt ze de creativiteitvan mensen en neemt ze hun niet-statelijke verantwoordelijkheid niet serieus. Deoverheid moet de verantwoordelijkheid van elk mens respecteren (en aanmoedigen)en de diverse geledingen van de samenleving zoveel mogelijk zelf laten doen. Opdie manier zoekt de christendemocratie een weg voorbij aan de ene kant (socialistisch)staatsabsolutisme waarin het maatschappelijk leven van bovenaf door destaat wordt georganiseerd en aan de andere kant liberaal individualisme waarin dekoers van de samenleving aan de individuele burger wordt overgelaten. De mens80 | Zie bijv. A. Klink, ‘Het uithoudingsvermogen van burgerzin’, De terugkeer van de mens:uit de ban van het cartesiaanse denken: essays over waarden en normen, eds. Bart Gijsbertsen& Jan Willem Kirpestein, Zoetermeer 1999, pp.82-98, 90v.81 | ‘This thing called reconciliation ... if I am understanding it correctly ... if it means thatthis perpetrator, this man who killed Christopher Piet, if it means that he becomeshuman again, this man, so that I, so that all of us, get our humanity back ... then Iagree, then I support it all’ (op. cit. Krog, Antjie, Country of my skull, Johannesburg 1998,p.164).56