Mens, waar ben je? - CDA

MENS, WAAR BEN JE?Het is een vorm van culturele zelfverminking om terug te vallen op één culturelebron en die universeel te verklaren. Het is een vorm van culturele zelfverminkingom terug te vallen op één culturele bronen die universeel te verklaren, terwijl hethistorisch en systematisch evident is datdemocratische waarden en rechten ookhun wortels hebben in diverse religieuzetradities. 27 En ook dat mensen daaruithun motivatie en inspiratie halen. Wiereligieuze inspiratie uit het politieke debatHet is een vorm van culturelezelfverminking om terug te vallenop één culturele bron en dieuniverseel te verklarenweert, snijdt niet alleen een belangrijke motivatie af voor betrokkenheid van mensenbij de samenleving, maar miskent ook de bronnen waaruit westerse verworvenhedenzijn voorgekomen.Menselijke waardigheid als norm en ideaalHet uitgangspunt van de waardigheid van elk mens is een norm die we erkennen entegelijk een ideaal dat we steeds opnieuw weer inhoud moeten geven.We komen in onze tijd dus steeds meer tot de ontdekking dat er in onzeglobaliserende wereld geen voorgeven morele traditie meer is die door iedereen alsvanzelfsprekend wordt geaccepteerd. Er is geen eenduidig moreel kader meer waarinhelder is wat goed is en wat kwaad (als dat er trouwens ooit echt geweest is; ookbinnen levensbeschouwingen zijn er verschillende morele stelsels en is er niet zeldeninterne kritiek op die systemen). We hebben geen gemeenschappelijk referentiepuntwaaraan we menselijke waardigheid vanzelfsprekend kunnen afmeten (bijvoorbeeldeen God die we gezamenlijk belijden). Onze morele situatie is een ‘ethiek na Babel’. 28Er zijn vele ‘morele talen’ en vaak ook is er de nodige Babylonische spraakverwarring.Denk bijvoorbeeld aan verschillende opvattingen over de ‘waardigheid’ vanvrouwen. Wat betekent dit? Resteren er dan niet meer dan alleen botsende cultureleopvattingen? Is de dominante cultuur de uitkomst van geestelijke stromingen dieop elkaar botsen en is die dominantie dan ten diepste een zaak van willekeur? Alswijzelf het enige fundament zijn waarop een publieke moraal, en dus een breedgedeelde opvatting van menselijke waardigheid, geconstrueerd kan worden, wie zijndan die ‘wij’ en wie heeft het recht om in naam van ‘ons’ te spreken? 29We komen daar niet uit zolang we zelf het enige referentiepunt zijn voor onsdenken over onze waardigheid. Net als de baron van Münchhausen kunnen we ons-27 | Zie bijv. Ab Klink, ‘De onverenigbaarheid van geloof en dwang: eerder dan een Verlichtingmoet de islam een Reformatie ondergaan’, Ongewenste goden: de publieke rol van religiein Nederland, eds. Marcel ten Hooven & Theo W. A. de Wit, Amsterdam 2006, pp.234-251, 249.28 | Jeffrey Stout, Ethics after Babel: the languages of morals and their discontents, Princetonetc. 2001.29 | Vgl. Harry Kunneman, Voorbij het dikke-ik: bouwstenen voor een kritisch humanisme,Amsterdam 2005, p.7.30