TRANSMIGRASI ZAMAN BELANDA

worden gevorderd, bij ordonnantie worden geregeld. Bij grammaticale
interpretatie van de uitdrukking „persoonlijke diensten"
blijft vrijwel geen twijfel aan de juistheid van de opvatting dat
zoowel gemeente- als heerendiensten zijn bedoeld.
Deze interpretatie wordt bevestigd door de wordingsgeschiedenis
van artikel 57 R.R. In het ontwerp R.R. waren achter
„inboorlingen" oorspronkelijk de woorden „in het algemeen belang
en aan hun hoofden" ingelascht 1 ). Bij de behandeling in
de 2de Kamer 2 ) blijkt, dat zoowel de Regeering als de Kamerleden
onder persoonlijke diensten zoowel heerendiensten als desadiensten
verstaan. Wanneer de Minister zijn bezwaren uit tegen
het amendement dat ten doel heeft deze woorden te schrappen,
zegt hij:
„De afgevaardigde wil de zooeven aangehaalde woorden doen vervallen,
maar dan blijft toch het denkbeeld bestaan: de bevolking is
tot persoonlijke diensten verplicht; aan wien en waarvoor zou dan
in het midden worden gelaten. Zou die onbepaalde uitdrukking verkieslijk
zijn boven hetgeen nu in het artikel gevonden wordt ? Er
staat toch dat zullen worden geregeld de diensten, waartoe de bevolking
in het algemeen belang en aan hare hoofden verpligt is,
zoodat geen derde categorie wordt geadmitteerd. Het wegvallen van
deze woorden zou een nadeelige strekking kunnen hebben" 3 ).
De voorsteller Sloet van Oldhuis wil in de eerste plaats de persoonlijke
diensten aan de hoofden uit de wet houden, omdat hij
het niet juist acht, dat de 2de Kamer zou beslissen dat de hoofden
recht hebben op persoonlijke diensten en in de 2de plaats de woorden
„in het algemeen belang", omdat de persoonlijke diensten
niet hun rechtsgrond vonden in het algemeen belang maar „omdat
wij die als Souverein vorderden" 4 ).
Baud noemt het amendement een „bloote verbetering van redactie"
®).
De opvatting van Kleintjes 6 ), dat onder persoonlijke diensten
slechts heerendiensten mogen worden verstaan, lijkt daarom niet
juist. Kleintjes beroept zich op een passage in de Memorie van
Toelichting, luidende:
„Alle andere diensten, dezulke namelijk die niet tot de gemeentelijke
of openbare verplichtingen of tot de wettige statie der hoofden
kunnen worden teruggebracht, maar die het gerief van Europeesche
en Inlandsche ambtenaren ten doel hebben, zijn daarentegen vatbaar
*) KEUCHENIUS, III, blz. 604.
2
) KEUCHENIUS, III, blz. 604/623.
3
) KEUCHENIUS, III, blz. 615.
4
) KEUCHENIUS, III, blz. 619/623.
6
) KEUCHENIUS, III, blz. 621.
6
) KLEINTJES, II, blz. 396.
87