TRANSMIGRASI ZAMAN BELANDA

Waar de marga als Inlandsche gemeente werd erkend, zooals
in Palembang en Benkoelen is geschied, rijst de vraag of daarmee
tevens werd aangenomen, dat het dorp slechts plaats van samenwoning
was en geen rechtsgemeenschap. In Benkoelen werden
tijdens de invoering van de I.G.O. dorpsdiensten gevorderd,
was er dorpsrechtspraak en had het dorp een gekozen hoofd.
Swaab noemt het dorp als bezitter van scholen en wachthuisjes 1 ).
Deze bezittingen kunnen zoowel ontstaan zijn uit de opbrengst
van adatrechtelijke heffingen, als uit het verrichten van dorpsdiensten.
De conclusie is gewettigd, dat ook het dorp in Benkoelen
tijdens de invoering van de I. G. O. rechtsgemeenschap was.
In Palembang was het dorp in mindere mate rechtsgemeenschap,
daar de dorpsrechtspraak in 1906 was opgeheven geworden, maar
in ieder geval eischte het dorpsdiensten 2 ) en had het zijn gekozen
hoofd. In de eerste plaats echter was het dorp in Benkoelen en
in Palembang op het tijdstip van de invoering der I.G.O.'s
rechtsgemeenschap, omdat het dorpshoofd een belangrijke bestuurstaak
had, bestaande uit het toezicht op de naleving van
het adatrecht (zie blz. 79).
De Bestuursambtenaren in Palembang waren het klaarblijkelijk
niet eens over de vraag of de marga dan wel het dorp, de Inlandsche
gemeente was. In adatrechtbundel 20 komt een mededeeling
voor betreffende de adatinkomsten van de volkshoofden in Palembang,
samengesteld uit opgaven van de onder afdeehngs chefs.
Uit verscheidene opgaven is niet op te maken of men de marga
of het dorp als Inlandsche gemeente beschouwt. Eenige onderafdeehngschefs
vermelden echter uitdrukkelijk, dat de dorpshoofden
de gemeentehoofden zijn, waaruit in dat verband dient te
worden afgeleid, dat het dorp door hen als de Inlandsche gemeente
werd beschouwd 3 ).
Dat de ordonnantiewetgever oorspronkelijk misschien meer gedacht
heeft aan het dorp als Inlandsche gemeente, zou afgeleid
kunnen worden uit het feit dat de I.G.O. voor Palembang en
die voor Banka (Stbl. 1919 no 453) vrijwel hetzelfde inhouden,
terwijl toch bekend was dat op Banka geen andere rechtsgemeenschap
dan het dorp bestond.
Het leek daarom gewenscht de op de I.G.O. voor Palembang
betrekking hebbende stukken te bestudeeren. De Minister van
Staat, Minister van Koloniën verleende toestemming tot de kennisneming
van de in het archief van het Ministerie van Koloniën
1
) SWAAB, Rechtsgemeenschappen in Zuid-Sumatra, K.T., 1917, blz.
1025.
2
) Adatrechtbundel 27, blz. 456.
3
) Adatrechtbundel 20, blz. 207-211.
27