TRANSMIGRASI ZAMAN BELANDA

ven verkiezing door de leden van den gemeenteraad in overeenstemming
zijn, wanneer de gemeenteraad in samenstelling aan
de proatin gelijk was. Dit is echter nergens geschied, omdat het
Bestuur het een bezwaar achtte, dat de gemeenteraad dan uit
vele tientallen leden zou bestaan. Voor deze verkiezingen dient
de I.G.O., in plaats van verkiezing door den gemeenteraad, voor
te schrijven, dat de verkiezing van het margahoofd geschiedt op
een door het Hoofd van Gewestelijk Bestuur te bepalen wijze.
De dorpshoofden worden verkozen door de hoofden der soekoes;
de candidaat moet zelf penjimbang, hoofd van een soekoe, zijn.
Uitgezonderd in eenige Pasemahsche marga's in de Lampongsche
Districten, worden thans in geheel Zuid-Sumatra de margahoofden
gekozen door een beperkt aantal kiezers. Wanneer deze
wijze van verkiezing steeds had bestaan, dan zou daartegen geen
bezwaar zijn aan te voeren op grond van strijd met art. 128 I.S.
In Djambi b.v. heeft — als de verkregen inlichtingen juist zijn —
nimmer algemeen actief en passief kiesrecht bestaan. In de Lampongsche
Districten is de verkiezingsregeling ook niet in strijd
met art. 128 I.S. maar wel — als hierboven vermeld — met de
I.G.O. In Benkoelen en Palembang is echter gedurende vele decennia
het margahoofd gekozen krachtens algemeen actief en
passief kiesrecht. Het lijkt er veel op, dat de nieuwe verkiezingsregeling
in deze gewesten moet worden beschouwd als een inbreuk
op het voorschrift van artikel 128 lid 1 I.S., dat het recht
van de Inlandsche gemeenten om haar hoofden te verkiezen „tegen
alle inbreuken handhaaft". De nieuwe regelingen maken
inderdaad inbreuk op verkregen rechten der ingezetenen. Wel
kan worden gezegd, dat deze rechten vroeger ten onrechte werden
verleend, maar het tijdsverloop van meer dan 60 jaar is te lang
om daarmee deze inbreuk te motiveeren. Artikel 128 lid 1 I.S.
spreekt echter van een recht der „Inlandsche gemeenten", niet
van een recht der ingezetenen en om die reden lijken de nieuwe
verkiezingsregelingen mij niet onwettig 1 ).
In Hoofdstuk IX wordt op de hoofdenverkiezingen terug gekomen.
Hier dient nog even den nadruk te worden gelegd op het
feit, dat in de Lampongsche Districten de Inlandsche ingezetenen,
die geen gemeentegenoot (in adatrechtelijken zin) zijn, nimmer
margahoofd kunnen worden, daar zij nimmer penjimbang kunnen
zijn. In Palembang en Benkoelen is het theoretisch niet geheel
en al uitgesloten, dat een niet-gemeentegenoot (in adatrechtelijken
zin) candidaat wordt gesteld voor het ambt van margahoofd.
*) In tegengestelden zin: H. J. VINGEBHOETS, Enkele opmerkingen
over de margaraden in Palembang, K.T. 1928, blz. 51.
59