Normas ortográficas e morfolóxicas - Inicio

40
cambios para se acomodaren ao sistema da nosa lingua. Así: PELLICULAM >
película, DORMITORIUM > dormitorio, EXPERIENTIAM > experiencia etc.
Debido a este triplo resultado, pódese dar a posibilidade en galego de que
teñamos unha mesma palabra latina con tres formas romances ou, máis habitualmente,
con dúas. Así: PLANUM deu chan ‘superficie da terra que pisamos’
(pop.), o medieval de pran ‘certamente, realmente’ (semic.) e plano ‘liso’,
‘deseño’ (culta); PLENUM deu cheo (pop.), prea(mar) (semic.) e pleno (culta);
CLAVICULAM deu chavella ‘peza do carro’ (pop.), caravilla ‘tipo de fecho’
(semic.) e clavícula ‘óso do ombro’ (culta). Tamén se poden citar formas alotrópicas
coma artello (pop.) e artigo (semic.), cabido (semic.) e capítulo
(culta), chave (pop.) e clave (culta), chamar (pop.) e clamar (culta), chantar
(pop.) e plantar (culta) etc.
No tocante ás agrupacións de consoantes, a adaptación gráfica dos
cultismos e dos préstamos faise de acordo cos criterios xerais seguintes:
a) Mantense a grafía -cc- nos cultismos cando corresponde á pronuncia
[kT], coma en acceso, acción, micción etc.
b) Mantéñense os grupos formados por dúas consoantes que pertencen
a sílabas distintas, isto é, que forman grupo heterosilábico, sempre
que non se trate dunha consoante dobre: obxecto, apto, administrar,
atmosfera, máximo [ks¡¡], magma, nafta, himno; acusativo (< ACCUSATI-
VUM), cominar (< COMMINARE), gama ‘serie’, ‘abano’ (< gamma), casete
(< cassette). Deste comportamento exceptúanse algunhas palabras de
circulación restrinxida ou aínda non plenamente adaptadas, coma súmmum,
gamma ‘letra grega’, enneasílabo, kappa, razzia, pizza, así coma
os derivados formados por un prefixo rematado en -n e unha base produtiva
iniciada por n-: circunnavegar; connatural, connotar; ennobrecer;
innato, innecesario, innegable, innervar, innobre, innomeable,
innovar, innumerable. Téñase en conta que existen formas populares
como connosco, ennegrecer, ennobelar, ademais das secuencias verbo +
pronome persoal átono do tipo chámannos, víronnos, collerannos, sempre
coa pronuncia [Nn].