Normas ortográficas e morfolóxicas - Inicio

8.6. GRUPO -CD-
Mantense o grupo en todos os casos: anécdota, anecdotario, anecdótico,
sinécdoque.
8.7. GRUPO [kS¡] (GRAFÍA -X-)
Mantense sempre na grafía como x: aproximar, asfixia, axila, axilar,
axioma, bórax, convexo, elixir, exacto, exame, exceder, excelente, exceso,
exclamar, exilio, eximir, éxodo, exótico, explosión, extra, galaxia,
hexágono, laxo, léxico, maxilar, nexo, reflexionar, sexo, sexto, sílex, sintaxe,
téxtil, texto, tórax, tóxico.
Na lingua escrita doutros períodos era frecuente representar o x latino nas
palabras cultas por s, debido á tendencia usual a pronuncialo desta maneira,
especialmente en posición implosiva (*testo, *misto, *esame, *esilio etc.).
Convén escribir x para non romper a coherencia cos outros grupos que manteñen
a consoante oclusiva: exame, exacto conforme a acto, lección, técnica,
obsequio, cápsula etc. Escribindo s romperíase a coherencia na mesma familia
léxica: de conexión / conectar, reflexión / reflectir, galaxia / galáctico, profilaxe
/ profiláctico, sintaxe / sintáctico etc.
Por todas estas razóns é preferible usar x, aínda que esta grafía teña o
dobre valor de [ks¡] e [S] e poida haber algúns casos de lectura equívoca. Na
maioría deles pódese facer ben a distinción, tendo en conta que no galego
común [S] non pode aparecer nunca en posición implosiva (extensión, excepto,
expugnar, excelente) e que na maioría das palabras en que aparece x co valor
de [ks¡] se trata de elementos ben coñecidos: ex-, exo-, extra-, taxi-, xeno-, xiloetc.
En moi poucos casos a grafía pode levar a unha dobre lectura, sen que, por
outra parte, isto afecte á identificación e ao significado da palabra.
Con todo, algunhas voces moi populares, documentadas xa deste modo
en textos medievais, así como os seus derivados, deben escribirse con s:
escava, escavar, escavación, escavadora; estender (pero extensión, exten-
45