Normas ortográficas e morfolóxicas - Inicio

9.2. -CIÓN, -SIÓN
Mantéñense os dous sufixos nas palabras cultas: acción, admiración,
aliteración, atención, bendición (ao lado da forma patrimonial beizón),
canción, codificación, composición, condenación, disolución, edición,
educación, emigración, emoción, indicación, lección, manipulación,
nación, perturbación, restauración, vacación etc.; admisión, concesión,
confesión, división, evasión, excursión, expansión, invasión, lesión, ocasión,
previsión, revisión, televisión, versión etc.
Levan -zón palabras patrimoniais como doazón, razón, sazón, torzón,
traizón etc.
A historia destes sufixos e terminacións é diferente en galego e en portugués.
En galego existe hoxe a variante tradicional -zón e as cultas -ción, -sión;
o portugués ten -ção, -zão e -são. Na época medieval as formas máis estendidas
eran -zon, -çon, -son e -sson; pero posteriormente a historia de cada un dos
dous idiomas seguiu rumbos diferentes. O portugués (á parte de conservar a
sibilante sonora fronte á xorda) mudou esta terminación en -zão, -ção, -são e
-ssão e acomodou a este resultado todas as palabras cultas que foi introducindo,
obrando así cun criterio diferente ao usado para a terminación -cio, -cia. O
galego incorporou todas estas palabras cultas, coa acomodación fonética indispensable
da terminación latina (FRACTIONEM > fracción), seguindo un criterio
similar ao adoptado coa terminación -cio, -cia e cos cultismos en xeral.
9.3. -NTE
Esta terminación permite formar adxectivos ou substantivos sobre a
base dun verbo. Os que o fan sobre verbos da primeira e da segunda conxugacións
manteñen inalterada a vogal temática correspondente: cantante,
camiñante; valente, crente, nacente, crecente.
Os relacionados con verbos da terceira conxugación, pola contra,
non presentan un resultado uniforme. Os máis deles son cultismos que
55