A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

HAYDAROĞLU
1640 lardan sonra Osmanlı devletini uğraştırmış azılı eşkiyalardandır.
Uluborlu'nun İlegüp köyündendir. Naima tarihinde uzun uzun söz edilir. Söğüt
dağına yurt edinmiş, Afyon, Ilgın, Eskişehir dolaylarında eşkiyalık yapmıştır. On bin
kişilik Ahmet Paşa kuvvetlerini Sandıklı dolaylarında yenmiş, Ahmet Paşayı
öldürmüştür. Ardından Afyon, Manisa illerini soyup Isparta'ya gelmiştir. Karşı
konulmuş, bir baskında yaralanıp kaçmıştır. Uluborlu Veli Baba tekkesinde yatarken
bastırılmış, teslim olmak zorunda kalmıştır. Sonra İstanbul'a gönderilmiş,
orada idam edilmiştir. Eşkıya Katırcıoğlu bunun yanında yetişmiştir.
Baba Sultan'ın batısındaki düzlük "Haydar" diye anılır. İhtimal Eğirdir'e
baskın verip bir süre orda kalmışsa o yöre bu adla adlandırılmış olabilir.
HAYRAT
Kadınların ortak kullandıkları, çamaşır yıkadıkları göl kıyısındaki barakalardı.
Herkes odununu, kazanını götürür, gölden aldıkları suyu ısıtırlar çamaşır
yıkarlar, sonra da kendileri yıkanırlardı. Kale mahallesinde üçü lodos, biri poyraz
tarafında dört tane hayrat vardı.
HELİKLİ PEKMEZ
Pekmezin içine ayva, eren (kızılcık), kabak katılarak kaynatılır. Aslında bir
pekmez reçelidir.
HENDEK OTU
Geçmişte Oluklacı'dan havanın, suyun durgun olduğu zaman Eğirdir'in
güney tarafına bakıldığında, Tersikbaşı'ndan Kaleburnuna kadar hat halinde gölde
bir otlanma uzantısı görülürdü. Bu otlara Hendek otu derlerdi. Yüzerken arasından
geçmememizi, ayağımıza, kolumuza dolanarak boğulmamıza sebep olabileceğini
söylerlerdi. Kaleyi ve şehri savunmak için gölün seviyesi düşük olduğu zamanlarda
hendek atılıp içine su verildiği bellidir. Daha sonra erozyonla göl tabanının
yükselmesi sonucu göl şişince sular altında kalan bu hendeğin otlanması doğaldır.
Kale mahallesinin güneyinde kale duvarı ile hendek otları arası 8-10m. kadardı.
Sonradan kıyılar doldurulduğu için dolgu altında kaldı.
Eğirdir kalesinin önce bir şehir suru olmadığı, askeri kale olduğu açıktır.
Cami ve medresenin yaslandığı duvarın dış sur duvarı olduğu bellidir. Ondan sonra
Demirkapı mahallesinin göl kıyısından Yellibelen'e kadar bir kale olduğu da
bilinmektedir. Eskihisar adı ile anılan bu kale şehir büyüdükçe ortadan kalkmış,
Eğirdir'in gelişme alanı Kapılar'a kadar uzanmıştır. Kapılar Akpınar yolunun başıdır.
Kapılar'ın duvar kalıntısı şu anda fay yüzeyinde görülmektedir.
Bizim çocukluğumuzda hemen onun altında mezbaha vardı. Kapılar'ın
duvar kalıntıları üzerindeydi. Hendek otunun şehrin güneyinde boydan boya yer
almasının nedeni besbelli savunma için kazılan hendektir. Cami ile Kalenin güney
burcunun arasında bir sur kalıntısı olduğunu biliyorum. Çocukluğumda buralarda
çok balık avlardım. Taşlara takılan oltaları çıkarmak için çok daldım. Bu kalın
koruma duvarlarının kalıntılarını çok gördüm. Hatta kanalizasyon hafriyatı
yapılırken bu duvarların taban temeli caminin doğu iç köşesinin hizasında idi.