A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

Bu yol hayal edilebilecek en korkunç yoldu. Yolun genişliği 1.5 m civarındaydı ve
sağ tarafımızda dik bir uçurum göle kadar uzanıyordu. Yanlış bir adım atmamız
halinde birkaç yüz metre aşağıdaki göle yuvarlanabildik. Solumuzdaysa yüksek
ve sanki mimar tarafından yapılmış gibi dik bir dağ vardı. Burası Alp'lerin en tehlikeli
geçitlerinden daha tehlikelidir denebilir. Atların düşmemesi için onları sıkıca tutmak
gerekiyordu. Yalnız bu da tehlikeliydi çünkü bu defa biz de atlarla birlikte düşebilirdik.
Böyle tam yarım saat kaldık. Diyebilirim ki bu yarım saat benim ömrümde
geçirdiğim en korkunç yarım saatti. Burayı geçtikten sonra aşağıya indik. Gölden
biraz uzaklaşmıştık. Bu defa da az önce içinde bulunduğumuz korkunç durumun
tersine, hiçbir kelimeyle tarif edilemeyecek güzellikte ve huzur verici bir manzarayla
karşılaştık. Sağımızda kalan göle doğru uzanmış üzüm bağları, her türden meyve
ağaçları, orman ve önümüzdeki yüksek zirveli dağlar, hiçbir ressamın
çizemeyeceği ve hiçbir yazarın anlatamayacağı güzellikteydi. Bu manzaranın
tadını doyasıya çıkartabilmek için burada uzun süre oyalandık. Ben de
yapabildiğim kadarıyla bu manzarayı resmetmeye çalıştım.
Değişik bir bitki örtüsünün içinden geçerek göle yaklaştık. Geçtiğimiz yerler
gibi gölün manzarası da çok güzeldi. Bu haliyle Eğirdir Gölü İtalya'nın ünlü golleriyle
karşılaştırabilir. Önümüzde küçük ve ağaçlarla kaplı bir ada var. Onun arkasındaysa
büyük bir dağ görünüyor. Bir tepeye tırmanmaya başladığımızda gölde iki
tane ada olduğunu fark ettik. Hatta belki de karaya çok yakın olan bir üçüncüsü...
Ama az sonra üçüncü ada diye düşündüğümüz parçanın karanın uzantısı olduğunu
gördük. Eğirdir'in hemen yakınlarında yörükler çadır kurmuşlardı. Neredeyse her
çadırın önünde bir halı tezgahı bulunuyordu. Sığır sürüleriyle çevrelenen bu
manzara ataerkil zamanların manzarasını andırıyordu. Doğrusu manzaralarıyla bu
ülke, insanı her adımda hayrete düşürüyor. Biz tam bu göçebe toplumun manzarasını
değerlendirmeye çalışırken, birden karşımıza üstün bir medeniyetin hayretler
uyandırıcı olağanüstü yapıları çıktı. Böylece Eğirdir'e ulaşmış olduk. Kasabanın
meydanı hanın yakınında imiş. Meydanın aşağı tarafında güzel bir kapı var. (Minare
altı geçidi) Yanında da pencereleri kafesli bir odaya bitişik, halka bedava su dağıtan
bir şadırvan görülüyor. Sağda bir cami, (Hızır Bey camisi), solda şimdi tamamen
harap bir halde başka bir cami (Dündar Bey medresesi), daha bulunuyor. Bütün bu
binalar kapı, çeşme ve camiler fevkalade süslü ve islam mimari tarzında yapılmış;
bilhassa soldaki caminin gayet güzel tezyinatla kaplanmış, bütün etrafı kufi hatla
yazılmış bir yazı ile çevrili bir kapısı var. Kapının her iki yanında iki sütun ve sivri
kemerli bir mihrap göze çarpıyor. Binanın iç tertibatı bir kilisede olduğu gibi,
sütunların desteklediği dik kemerli bir minber ile iki yan koridoru var. Bunların sütun
başlıkları bizim en eski kiliselerimizde gördüklerimizin aynıdır. İki tanesinde açık
kanatlı kuşlar, diğerlerinde garip insan şekilleri ve birinde ise yapraklar görülüyor.
Çoğu yeşil camdan yapılmış mozaiklerde var.
Oradan geçerek çarşıya gittik. Pazar günü olduğu için kalabalık bizimle
ilgilendi. Zahire pazarında siyahlı beyazlı karışık arpa gördüm. Siyahını bir hastalık
eseri sandımsa da tanenin içi sağlam ve iyiydi.
Kaleye yaklaşınca eski bir takma köprüden, sonra da kalın demir levhalarla
kaplanmış bir kapıdan geçerek birinci avluya girdik. Oradan da ağır demir parmaklıklarla
sağlam bir hale getirilmiş başka bir kapıdan dış avluya çıktık. Her adımda
büyük bir ilgi duyarak buradan kalenin üstüne vardık. Birçok yüksek yuvarlak
kulelervardı. Üzerinde durduğumuz kulede bir sürü toplar da bulunuyordu.