A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

22 Mayıs 1919 da Eğirdir'de Yunanlılara karşı 700 kişilik bir mücahit kuvveti
oluşturuldu. Alman Tüfekleri Suriye cephesinden geri çekilirken Akşehir, Konya
dolaylarında el altından halka satılmıştı. O günlerde bir tüfek üç yüz fişeğiyle 4-5
liradan satın alınıyordu." (Buraya özel bir not düşmek istiyorum. Suriye cephesinde
de savaşan babam Süvari Başçavuş Veziroğlu Rıza'nın anlattığına göre İngilizlerin
Yafa Hayfa çıkartmasından sonra Osmanlı ordusu geri çekilirken trenler dolusu
mühimmat da cephe gerisine, Karaman'a, Konya'ya taşınmıştır. Sarı Paşa'dan
gelen bir uyarıya göre bu silahların halkın eline geçecek şekilde satılması
söylenmiştir. Sarı Paşa, Mustafa Kemal'in asker arasındaki adıdır. Bunun üzerine
silahların Halep'ten sonra yollardaki istasyon boyunca halka satıldığını anılarında
anlattı. Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa direnişlerinde bu olayın etkili
olduğunu düşünüyorum.)
"Büyük Taarruz öncesi günlerde güney ve güneybatıdan gelen askerlerin
toplanma yeri Kaleönü'ndeki Yılanlıoğlu Şeyh Ali Ağa Medresesi idi. İbrahim ve
Yüzbaşı Arap Nuri adındaki subaylar her gün gelen askerlerin listesini yaparak
mavnalara bindirirler, Hüyük iskelesine, oradan da Akşehir'e sevk edilirlerdi.
Kaleönü'ne toplanıp Şeyh Ali Ağa Medresesinde giydirip, silahlandırılan askerler
günde en az iki üç sefer yapan 50-60 kişi alan motorun çektiği mavnalarla, cephe
gerisine götürülürlerdi.
Ağustos 1920 de Delibaş çetesine katılanlar Karabağlar'a kadar gelerek
Eğirdir'deki bazı kişilerle ilişki kurdular. Demirci Mehmet Efe de 12 Ekim 1920
akşamı 300 piyade, 300 süvari, bir top, bir makinalı tüfekle Eğirdir'e geldi. Refet
Paşa'nın ifadesine göre de Demirci Mehmet Efe'nin 1500 atlı kuvveti vardı. Demirci
Eğirdir'deki işini gördükten sonra Ş.Karaağaç üzerinden Beyşehir'e geçti." (Dayım
Hasan da Demirci'nin kızanıydı.)
Isparta'ya gelen İstiklal Mahkemesi Bursa mebusu Muhiddin Baha (Pars),
Mebus Hacim Muhiddin (Çarıklı), Yusuf Bey'den oluşuyordu.
Kurtuluş Savaşında yalnız Eğirdir'den 150 kişi şehit olmuştur.
Sütçü İmam'ın müdahalesiyle başlayan Maraş Milli Mücadelesine
Eğirdir'den yardım olarak 200 lira gönderilmiştir. Isparta da Vilayet olarak 200 lira
göndermiştir.
Son olarak o günlerle ilgili annem Zübeyde Güngör'den duyduğum bir anıyı
da buraya eklemek istiyorum.
Annemin Amcasının oğlu Hacı Hafız Mehmet Efendi'nin kızıl üzümle
beslediği bir atı varmış. Demirci Mehmet Efe'nin kulağına bu atın şöhreti gitmiş. Atı
ahırından aldırıp Hacı Hafız Mehmet Efendi'yi de Hükümet binasına çağırmış. O da
diğerleri gibi asılacağını sanmış. Yaşaroğlu Hacı Hafız Mehmet Efendi, Demirci
Mehmet Efe'nin huzuruna çıkınca Demirci:
"Yaşaroğlu... Senin bir atın varmış. Bana kaça satarsın?" demiş.
Yaşaroğlu Hacı Hafızda:
"Anamın ak sütü gibi helal olsun Efe Hazretleri, anamın ak sütü gibi helal
olsun.." deyince Demirci Mehmet Efe de:
"Madem öyle ...Hadi git..." demiş.
Hacı Hafız Hükümet binasının merdivenlerinden üçer beşer nasıl indiğini
bilememiş. Yine de korkusundan Demirci, Eğirdir'den gidinceye kadar tanıdığı
birinin samanları arasına saklanmış.