A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

Şırlangeç Yağı
Susam yağına derler...Adamın biri yedi sekiz yaşındaki bir çocuğa: "Loyn.." demiş.
"Anana söyle de, baban yokken beni bir çağırsın." Çocuk gitmiş, anasına söylemiş.
Kadın da düşünmüş taşınmış, sözü kocasına aktarmış.
Kocası: "Haber gönder... " demiş. "Adam, yarın eve gelsin." Kadın adamı
çağırmış çocuğuyla. Sevine sevine gelmiş adam. Kadın karşılamış, odaya almış.
Adam soyunmuş... Kadını beklerken, pat diye koca elinde palayla çıkmış gelmiş.
"Düş önüme..." demiş hovardaya. Bir donla götürmüş şırlangeç yağı çıkaran bir
tonluk yuvga taşının olduğu yere. Bağlamış eşek yerine adamı. Sırtının ortasına bir
tokat aşketmiş. "Yürü bakalım..."demiş. "Dön bakalım..." demiş. "Şu gördüğün
susam çuvalları bitene kadar."
Adamın döndürdüğü taş da değirmen taşı gibi bir şeymiş... Bizim hovarda iki tokat bir
kırbaç arasında, pala korkusuyla döne döne ezmiş tüm susamları, çıkarmış
şırlangeç yağını. İş bitince adam hovardanın elbiselerini vermiş, salıvermiş.
Hovarda da başına gelenleri kimseye söylememiş.. Aradan uzun zaman
geçmiş, birde bakmış ki hovarda karşısın da o kadının oğlu. Çocuk: "Emmi..." demiş.
"Babam evde yok. Anam seni çağırıyor..." "Anlaşıldı.. Anlaşıldı.."demiş
hovarda."Şırlangeç yağınız tükenmiş."
FİNDOS
Tarihte Bindos adıyla da anılır. Yeni adı Gökçeli. Luvi dilinin yerel ardılı
Psidya dilinden geçmiş olması düşünülüyor. Adı ihtimalle "Suyu bol yer" anlamı
taşıyabilir. Daha sonraları Eudoxioupolis de denmiştir. (Bilge Umar)
FİNİYER
Bir havuç hastalığıdır. Yendiği zaman ağıza hem acılık verir, hem kum
varmış gibi olur.
FIRÇA SAKAL
Sakalın 4-5 cm uzunluğunda tutulması haline denir. Eğirdir'de çoğu kişi böyle
sakal bırakırmış.
FOSSEPTİK TAŞIYICILAR
Eğirdir'de kanalizasyon yoktu. Yalnız Dündar Bey Medresesinin ön
yüzünün batısında çarşı helası vardı. Onun lağımı Camiardından göle kadar
uzanırdı. Evlerdeki helalar; evin bir köşesine çukur kazılır, onun üzerine yapılırdı.
Bu hela çukurlarının boşalması herkes 15 Eylül, 15 Ekim tarihleri arasında
bağlardayken olurdu. Bu işi yapanlar en kötü giysiler giyip çukurdan, kovalarla
pisliği çeker, üstten dört kollu sandıklara dökerler, tulumbacılar gibi taşırlardı.
Eğirdir'in her yerinden onca yokuşu tırmanıp İnekdenizi üstüne dökerlerdi. Orada
pislikten gölcükler meydana gelirdi. Bazı kişilerde herkes bağlarda iken helalarını
göle boşaltırlardı.