A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

EĞİRDİR GÖLÜ MERAKİBİ BAHRİYESİ
Kurtuluş savaşı başlangıcında Eğirdir istasyon ile Avşar Hüyük arasında
ulaşım yapmak için motor ve mavnalar getirildi. Bu işler bir Binbaşının kumandasında
yürütüldü. Bu taşıt araçları bilhassa Büyük Taarruz'dan önce cephe gerisinde asker ve
araç taşıdılar. İstasyon altından Hüyük'e, ordan da Akşehir'e ulaşılıyordu. Bu askeri
taşımanın Eğirdir gölündeki ulaşım bölümüne "Eğirdir Gölü Merakibi Bahriyesi" denildi.
Sözler "Eğirdir Gölünde yapılan tekne taşımacılığı" anlamı taşıyor. O günleri yaşayan
Öğretmen Etem Kartal bu olayı ve sonunu şöyle anlatıyor:
"Savaştan sonra bu motor ve mavnalar Eğirdir Maliyesine devredildi. Binbaşı ile
askerleri İzmir Bahriyesi Kumandanlığı emrine verildi. O zamanlar daha İzmir-Eğirdir
demiryolu bir İngiliz şirketinin elindeydi. Şirket Merakibi Bahriye'yi almak istedi.
Hükümet doğru bulmadığından Kaymakamlık Eğirdir Belediyesinin almasını istedi.
Nedense Belediye almadı. Kaymakam Orhan Sami Bey "Eğirdir İhtiyat Zabitan
Yardımlaşma Cemiyeti"ne verdi. Cemiyet Merakibi Bahriye'yi aldıktan sonra başına iki
bekçi koydu, istasyon altındaki körfeze demirledi. Göl kenarında bir fener vardı.
Demiryolu oraya kadar uzardı.
İstasyon memuru Sabri bey, nasılsa Cemiyet idare heyetinden Hatipoğlu Rifat
Efendi ile fenerin kendilerine ait olduğu konusunda tartışıyor. Hatipoğlu Rifat Efendi
istasyon memuruna: "Sen İngilizlere satılmışsın." diyor. İstasyon memuru Sabri Bey de
"Sen yarın görürsün, motorun yerinde yeller eser." diyor. O sırada bekçiler Kayyumoğlu
irfan (Kaynak), Yaşaroğlu Süleyman (Dayım) idi. Yaşaroğlu Süleyman Eğirdir'e
gelince Kayyumoğlu İrfan da istasyondaki memurların davetine icabet ediyor ve gece
motorun ahşap kısmı delinerek batırılıyor. Sabahleyin istasyonda kavas olan Veziroğlu
Tevfik, Cemiyet azasından Müftüoğlu Tahsin Efendiye motorun battığını
söylüyor.Tahsin Efendi Cemiyet azalarına haber veriyor... Motorun yanına geliyor,
bekçilere soruluyor. Yaşaroğlu Süleyman "Ben o gece ekmek almaya gittim. İrfan
ağabeyim bekleyecekti." diyor, irfan da "Ben de istasyondaki memurların yanına gitmiş
idim." cevabını veriyor. Savcılığa müracaat ediliyor. Tetkik neticesinde suçlu meydana
çıkarılamıyor. Cemiyet tarafından durum Atatürk'e arzediliyor. Atatürk Deniz
Kumandanı Sadullah Beyi Eğirdir'e gönderiyor. Durum imkansız görülerek motorun
çıkarılmasından vazgeçiliyor.
Daha sonraları Yeşiladalı Hafız Kamil Şirketi, Cemiyete müracaat ederek batık
motoru satın alıyorlar. Fakat onlar da çıkarmaya muvaffak olamıyorlar. Bu motor 1980
lerde çıkarıldı. Bazı aletleri hatıra olarak Dağ ve Komando Okulunda saklanmaktadır.
EĞİRDİR GÖLÜNÜN ÇOK ÖZEL BİR BALIĞI
Ord. Prof.Dr.C.Kosswig 1952 de Eğirdir golüyle ilgili raporunda çok özel bir
balıktan bahsetmektedir. O bölümü olduğu gibi alıyorum.
"Bir nevi Beyşehir ve Eğirdir göllerinin sakladıkları muammalardan biridir. Bu
balığın koleksiyonumuzdaki numunesi 40 cm boyundadır. Her iki gölde de o kadar
nadir olmalı ki ne halk arasında adı vardır, ne de balıkçılar böyle bir balıktan haberlidir.
Böylece bu balığın Latince ismini vermekle yetinelim.
"Schizothorox prophylakx"... İlk bakışta sıraza benzeyen bu balık cinsi aslında
tamamıyla Asyanın göl ve nehirlerine aittir. Bilhassa Keşmir ve Afganistan'da yaşayan
bir genusun yakın doğuda ve küçük Asyada tek temsilcisidir. Maalesef şimdiye kadar
yaşayışı hakkında Beyşehir gölünden bir, Eğirdir gölünden bir tane rastlanmıştır."