A'dan Z'ye EĞİRDİR ANSİKLOPEDİSİ - Nuri Güngör - Ispartaya.com

Bu hamamın bir bölümü Gölsesi Gazatesi sahibi Abdullah Kartal'ın evinin
içindedir. Bir bölümü de açıkta Isba'ların evinin önünde Kesiktaş'a çıkarken yol
kenarındadır. Hayli geniş bir alanı kaplar. Bir tonoz kubbe de iki Kartal evinin
arasındadır.
DEMİRTAŞ
İlhanlıların Anadolu askeri valisidir. Babası vezir ve başkomutan Emir
Çoban'dır. Eşrefoğlu, Hamitoğlu Beyliklerini yıkmıştır. Hamitoğlu Dündar Beyi
öldürmüştür. Babasını İlhanlı hükümdarı öldürünce zor durumda kalmış, Mısır
Sultanı Melik Nasır'a sığınmıştır. Bundan hoşnut olmayan Karamanoğlu ve
İlhanlıların baskısıyla Mısır Sultanı Melik Nasır 1327 tarihinde Demirtaş'ı
öldürtmüştür. Tarihin cilvesine bakın ki, öldürdüğü Dündar Beyin oğlu İshak'la
Sultan önünde karşılaşmışlar, ağır bir tartışmaları olmuştur.
DEMİRYOLU
Demiryolu 1893 yılında Dinar'a geldi. 1910 yılında İngilizler Osmanlı
Meclisinden bir kanun çıkartarak Eğirdir'e kadar uzatılması imtiyazını aldılar. Amaç
Konya üzerinden Almanların Bağdat yolunu kesmek görünüyorsa da asıl amaçları
Anamaslardaki orman zenginliği idi. Çünkü buralardaki karaçam, sedir kerestesi
çok değerli bir ticari maldı. Eğirdir'e tren 1912 de gelmiştir.
DENİZANASI
Çocukluğumuzda göle girmek istediğimiz zaman büyüklerimiz suya
girmemizi istemezlerse "Deniz anası sizi derinlere çeker, boğulursunuz." sözleriyle
engeller idi. Gölün dalgalanmasından sonra kıyılarda çamaşır köpüğü gibi köpükler
olduğunda, "Bak Deniz Anası yıkanmış."derlerdi.
Deniz Anası sözü şamanlık inancından gelir. İnanca göre güçlü varlıklar
kişileştirilirdi. Ortaasya destanlarında bu kişileştirmeler Deniz Atası, Kır Anası,
Orman Anası, Su Atası şeklinde geçer. Sanırım Eğirdir'de söylenen bu söz o kültün
bir uzantısı olmalıdır.
DEPREM
Şimdiye kadar yazılı kaynaklarda Eğirdir'in geçmişinde büyük bir deprem
kaydına rastlanmamıştır. Yalnız canlı şahit olarak babamdan duyduğum Isparta
depreminin uzantısı olarak 1914 yılında Eğirdir bir depremi yaşamıştır. Babamın
anlattığına göre herkes bağlardayken olmuş, minarenin mihveri yere düşmüştür.
Kaynaklara göre Isparta depremi 20 Eylül 1914 günü saat 18:30 sıralarında
olmuştur. Bu depremde Burdur'da bin, Isparta'da beş yüz kişi ölmüştür. Bina zayiatı
da çok olmuştur. Isparta evlerinin çoğu bu depremden sonra yapılmıştır.
Yalnız bir şey dikkatimi çekti. Eğirdirliler, "Eğirdir'de şiddetli deprem olmaz,
göl çeker." derler. Ben bu sözü en az elli yıl önce duydum. 17 Ağustos 1999
Marmara Bölgesi depreminden sonra bizden ve dışarıdan gelen pek çok bilim
adamları bu depremi incelediler. İstanbullular bu depremin tekrarlanmasından çok
kaygı duydukları için Fransız bilim adamlarından biri şöyle bir açıklama yaptı: