Anna Seghers Yoldaşlar Sosyalist Yayınları (1)

Yolun üzerinde kesilmiş ağaçların önünde pazara giden
köylülerin arabaları takılıp kalmıştı. Bardaktan boşanırcasına
yağmur yağıyordu, kent henüz geceden çıkmamıştı. Lâmbaların
küçük ışıkları teneke damların altında, sepetlerin büyük kapaklan
ve köylülerin soğuktan bozulmuş ve gerilmiş yüzleri gibi titriyordu.
Gökteki paslı bir leke günün yaklaştığını haber veriyordu.
Yola yığılmış ağaçların önünde bekleşen insanlar kentin en
kıyı noktasına kadar korkunç bir şeyle dolu olduğunu hissediyorlardı.
Nöbet tutan askerlerin yüzlerine sorar gibi bakıyorlardı.
Ama askerler hiç oralı değildiler, yüzleri bekleyenlere, sırtlan o
korkunç şeye dönmüş duruyorlardı.
Ağaçların arkasında, dağlardan düzlüğe inen yolun sağlı sollu
iki yanında, iki ya da üç meyhane ve birbirlerine yapışmış küçük
kulübe grupları görünüyordu. Bazılannın önünde küçük bir tarla
da vardı; ama kulübeler içindeki insanlarla birlikte, yolla beraber
oradan uzaklaşacakmış gibi duruyorlardı. Bu meyhaneler
hep dolu olurdu: ekini kaldırmaya gelen işçiler, düzlüğün
kıyısından çalışmaya gelmiş ve iş bulamamış adamlar, hapisten
yeni çıkanlar, burada ilk duraklannı yapan aç insanlar.
Yağmurdan ve sabah soğuğundan kâğıt gibi yumuşamış
köylüler meyhanelere girdiklerinde, içindekiler apaçık ve en
çıplak şekliyle kentte olup bitenleri konuşuyorlardı. "Kentte
olanların adı işgâldir. Sonbaharda seçimler olacak dediler. İşe
komünistlerin kurduğu komiteyi dağıtmakla başladılar, hemen
mahkeme kuruldu, daha dün birini pencereden atlamaya zorladılar,
dört kişiyi de bu sabah astılar. Kışlanın kapılarını da açtılar,
isteyenler seyredebilsin diye. Adlarını da üzerlerine
yazmışlardı: Dimo Straşimirof, Naiden Siarof, İvan Nakof ve Mikael
Dudof."
"Duydun mu?" dedi köylülerden biri. "Dudofu asmışlar."
Diğeri söylenenleri doğrular bir cevap vermekten korktu, ezik