Schriftelijke vragen en antwoorden Questions et ... - de Kamer

12386 QRVA 50 106
15 - 01 - 2002
lijst van de in functie zijnde personeelsleden. De lijsten
konden nogal verschillend zijn. Het was toen ook al
duidelijk dat vele ambassadeleden niet wensten terug
te keren.
Op basis van twee Congolese nota’s met de lijst van
de teruggeroepen personeelsleden en de raming van de
kostprijs van de repatriëring van het teruggeroepen
personeel in Bonn en in Brussel, vroeg op 2 april 1998
het toenmalig kabinet Buitenlandse Zaken een synthesenota
aan de directie Protocol teneinde een lijst te
krijgen van alle Congolese personen met een bevoorrecht
statuut in België. Dit is de nota waarnaar in de
vraag wordt verwezen.
Deze nota diende als basis voor een ontmoeting tussen
de toenmalige kabinetten van Buitenlandse Zaken
en van Binnenlandse Zaken. Bedoeling was alternatieven
te zoeken indien er personeelsleden zouden zijn die
zich niet zouden schikken naar het terugroepingsbevel
uit Kinshasa, ondermeer omdat zij zich bedreigd voelden.
Een brief werd gestuurd naar de minister van Justitie
teneinde kennis te nemen van eventuele gerechtelijke
dossiers ten laste van sommigen die wensten hier
te blijven. Ook zou de mogelijkheid onderzocht worden
om eventueel vliegtuigbiljetten ter beschikking te
stellen van diegenen die vlug wensten te vertrekken.
Het was immers niet met zekerheid te zeggen wie op
dat ogenblik illegaal was.
Bij mijn weten werd er in dit kader en op dat ogenblik
geen enkele identiteitskaart door de directie Protocol
onrechtmatig aangemaakt.
Gezien het feit dat de daadwerkelijke terugroeping
van de «oude» personeelsleden uitbleef en er anderzijds
geen vernieuwingen van de identiteitskaarten
meer werden aangevraagd, heeft mijn voorganger een
vergadering laten organiseren in mei 1999 waarop iedere
betrokkene persoonlijk werd uitgenodigd. Op dat
ogenblik hanteerde de ambassade van de Democratische
Republiek Congo de term «diplomates fin terme,
toujours en fonction à l’ambassade».
Aan de 21 aanwezige personen werd voorgesteld een
repatriëring op gang te brengen, doch slechts één
persoon ging daarop in. Nadien werd alle relevante
informatie aan het departement Binnenlandse Zaken
doorgespeeld teneinde een eventuele verandering van
statuut te vergemakkelijken.
Ik kan dus niet met zekerheid bevestigen, gezien de
bevoegdheid van het ministerie van Binnenlandse
Zaken, of de op dat ogenblik illegaal verblijvende
personeelsleden werden uitgewezen zoniet werden
geregulariseerd. Ik vermoed trouwens dat er enkelen
een aanvraag hebben ingediend om de «status van
politiek vluchteling» te verkrijgen.
Congo reprenant la liste des agents en fonctions.
D’une fois à l’autre, ces listes pouvaient diverger. Il
était assez clair que beaucoup de membres du personnel
de l’ambassade ne souhaitaient pas rentrer au pays.
Sur la base de deux notes congolaises reprenant la
liste des agents rappelés et donnant une estimation du
coût du rapatriement du personnel rappelé de Bonn et
de Bruxelles, le cabinet Affaires étrangères de l’époque
demanda le 2 avril 1998 une note de synthèse à la
direction du Protocole en vue de disposer d’une liste de
toutes les personnes de nationalité congolaise jouissant
d’un statut privilégié en Belgique. C’est la note à laquelle
l’honorable membre se réfère.
Cette note a servi de base à une entrevue entre les
cabinets des Affaires étrangères de l’époque et de
l’Intérieur. Le but était de rechercher des solutions de
rechange pour le cas où certains agents ne se conformeraient
pas à l’ordre de retour venu de Kinshasa,
entre autres parce qu’ils se sentaient menacés.
Une lettre fut envoyée au ministre de la Justice pour
s’informer de l’existence d’éventuels dossiers judiciaires
à charge de certaines personnes souhaitant rester
ici. On envisageait par ailleurs la possibilité de fournir
des billets d’avion à ceux qui souhaitaient partir à bref
délai. Il n’est cependant pas possible de dire avec certitude
qui, à ce moment-là, était en séjour illégal.
À ma connaissance, la direction du Protocole n’a
délivré à l’époque, dans ce cadre, aucune carte d’identité
qui n’ait été strictement réglementaire.
Comme le rappel effectif des «anciens» agents se
faisait attendre et que d’autre part, il n’entrait plus de
demandes de renouvellement des cartes d’identité,
mon prédécesseur a fait organiser une réunion, en mai
1999, à laquelle tous les intéressés ont été conviés. A ce
moment, l’ambassade de la République démocratique
du Congo parlait de «diplomates fin terme, toujours
en fonction à l’ambassade»!
Les 21 personnes présentes se sont vu proposer que
l’on oragnise leur rapatriement, mais une seule accepta
cette proposition. Toutes les informations pertinentes
ont ensuite été transmises au ministère de l’Intérieur
afin de faciliter une éventuelle modification de statut.
La question étant du ressort du ministère de l’Intérieur,
je ne peux pas confirmer avec certitude, qu’à ce
moment-là les membres du personnel qui séjournaient
illégalement fûrent expulsés ou bien régularisés. Je
pense cependant que certains ont introduit une
demande de statut «d’asile politique».
KAMER • 4e ZITTING VAN DE 50e ZITTINGSPERIODE 2001 2002 CHAMBRE • 4e SESSION DE LA 50e LÉGISLATURE