Predikazioaren teoriak gramatika sortzailean (euskararen kasua)

186
(108) Ip inak ha rren a dira / *da de
B ka eko, i enekin edo par i ipioekin joan dai ekeen gabe posposi ioa
d g . Posposi ioaren a ean m ga ailerik e dagoenean, i an edo egon
adi a erabil en da (109a,b) . Baina m ga ailea dagoenean, i an erabili
behar da e inbes ean, kas hone an bere ko e a garriak adiera en bai ira .
(109) a . G re lag na dir rik gabe dagolda
b . Ha rra ba kald gabe dago/da
c . Ha rrak err gabeak dira/*da de
Lab rbild , denbora ik kanpo dagoen e a garri a har dai e keen
des ina ibo predika ak i an adi arekin bain e dira onargarriak . E a garri
iragankor a har dai e keen so ia ibo, inesibo e a gabe posposi iod n
predika ak ordea, onargarriak dira bai i an e a bai egon adi ekin. E a
b ka eko, ihard erak adiera en di en predika ek egon adi a baino e
d e onar en, i an adi a onargarria i a eko ari aspek -morfema behar
delarik.
Ondorio , egon adi a e da erabil en behin-behineko e a garriak edo
egoerak deskriba en di en i enki-predika ekin bai ik, predika horiek
i enondo, i enak, posposi io-sin agmak ein par i ipioak i an
dai e keelarik . I an adi a denbora ik kanpo da den, ira nkorrak edo
bere koak diren e a garriak ein behin-behineko egoerak adiera eko erabil
dai eke . Horrela, e da harri ekoa egon adi a a al dai ekeeneko es ing
g ie an i an erabili ahal i a ea hi k n aren orokor as nari begira .
Hor a , kokapena ere nolabai eko e a garriaren esleipen a har dai eke
adiera hone an ere, egon adi ak di en m rri apenak a al eko : i akien
kokapena behin-behineko e a garri ba en esleipena be alako erbai da baina
ger aeren kokapena adiera en d g nean, denbora ik kanpo dagoen e a garri
ba e ari gara. Esa e ba erako Mikel abernan dago esa eko, predika ioaren
nean Mikel abernan ego ea behar da, baina Jaia Mikelen e ean da
esapidea jaia hasi gabe dagoenean ere esan dai eke, jaia defini en d en
e a garriak ospa ko den okia e a ord a bai ira.