Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
7-такы ры п. 0ТПЕЛ1 ЭКОНОМИКА ТЭН ЕЛДЕР<br />
Ж алпы сипаттама. XX гасырдыц 80-жылдарыныц соцы мен 90-<br />
жылдарыныц басында социалиспк жуйенщ ыдырауы нэтижеанде<br />
пайда болган 28 ел жоспарлы экономикадан нарыктык экономикага<br />
кешущ жузеге асыруда. Отпелi экономика елдерiне Орталык жэне<br />
Шыгыс Еуропаныц бурынгы социалиспк мемлекеттер1 (Албания,<br />
Болгария, Венгрия, Польша, Румыния, Словакия, Чехия, Югославия<br />
Федерациялык Республикасыныц ыдырауынан пайда болган Босния<br />
мен Герцеговина, Македония, Словения, Хорватия, Сербия, Черногория),<br />
бурынгы КСРО курамында болган, кешннен ТМД одагын курган<br />
Эйрбайжан, Армения, Беларусь, Казахстан, Кыргызстан, Молдова,<br />
Ресей Федерациясы, Тэжшстан, Туршменстан, Озбекстан, Украина<br />
жэне ТМД курамынан 2009 жылы ез ерюмен шыккан Грузия, Балтык<br />
бойындагы Латвия, Литва, Эстония жатады.<br />
Отпел1 экономика елдершщ б1ркатары (Болгария, Польша, Чехия,<br />
Словакия, Венгрия, Словения, Латвия, Литва мен Эстония) 2004<br />
жэне 2007 жылдары ЕО кздрамына кабылданган болатын, бул елдердщ<br />
нарыктык жагдайга тубегейл1 кошу барысын каркындатты. Орталык<br />
жэне Шыгыс Еуропаныц, Балтык бойы мен Балкан тубегшдеп б1ркатар<br />
мемлекеттер1нде элеуметтш-экономикалык даму KepceTKiiirrepi<br />
элдекайда жогары, оларда кайта курулар жылдамырак журпзшуде.<br />
Отпел1 экономика елдер1 дуниежузшк ЖЮ келемшщ 6%-ын<br />
(Орталык жэне Шыгыс Еуропа елдер1 - 2%-дан аз, бурынгы кецеспк<br />
республикалар - 4%-дан астам) ецщредг Отпел1 экономика елдершщ<br />
элемдш экспорттагы yneci - 3%. Орталык жэне Шыгыс Еуропа<br />
елдершде 120 млн адам турады, жиынтьщ iuiKi ешм келем1 2 трлн.<br />
AKJ1I долларын курайды. Элеуметтш-экономикалык даму децгейлер1<br />
бойынша етпел1 экономика елдерш орташа дамыган индустриялык<br />
жэне индустрияльщ-аграрльщ елдер катарына жаткызуга болады. Бул<br />
топтагы елдердщ арасында кешбасшы кызметш Чехия жэне Словения<br />
аткарып отыр. Сондыктан кейб1р зерттеушшер бул елдерд1 тш п<br />
дамыган елдер тобына косып жур. Дегенмен, экономикасынын Ka3ipri<br />
даму жагдайы, элеуметтш-экономикалык керсетюштер1 жагынан бул<br />
елдер эл1 де етпел1 сипатын сактап отыр.<br />
«0тпел1 экономика елдерЬ> деп аталган бул елдердщ ерекш елт<br />
ретшде олардыц экономикалык жуйелершщ жоспарлы сипаты<br />
болмаганымен, ani де болса нагыз нарьщтьщ экономикага тэн<br />
барлык элементтерге (дамыган банк жэне каржы жуйелер1, жетшген<br />
зацнамальщ база, еркш алмастырылатын туракгы валюта жэне т.б.) ие<br />
болмауын атап етуге болады.<br />
бтпел! экономика елдер1ндеп жуйелш кайта курулар. Этпел1<br />
кезец - узак тарихи процесс, бул кезецде когамдык катынастардыц<br />
букш жуйес1, котам ем1ршщ барлык саласы тубегешп езгерюке туседг<br />
105
Change language