Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
колга алынды. Географиялык болжам мэселей XX гасырдыц екшпп<br />
жартысынан бастап аса мацызды мэселеге айналган болатын.<br />
2) Елтану багытындагы кешецщ сипаттама негурлым нацты болуы<br />
кажет. Галымдар «кещстш нактылыгы» деп атаган устанымныц<br />
Kenienai елтану ушш мацызы ерекше болады: еипаттамаларда жалпыламадан<br />
repi аумактагы накты деректер Kenripijiyi кажет.<br />
3) Сипаттау барысында уацыт байланысы узш п калмауы керек.<br />
Жалпы география ушш Ka3ipri мен бурынгыныц жэне болашактыц<br />
езара байланыста карастырылуы аса мацызды. Мысалы, белгип 6ip<br />
елдщ Ka3ipri жагдайын сипаттау барысында ол аумактагы бурынгы<br />
халык коныстануы мен табигат ерекшел1ктер1, шаруашылык сипаты<br />
туралы карастырмау мумкш емес. Сондай-ак, елдщ Ka3ipriciH оныц<br />
болашагына катысты мэселелерден белш карауга болмайды.<br />
4) Елдерге кешещц сипаттама синергетикалыц ddic (грекше синергия<br />
«ынтымактастык» деген магына беред!) аркылы жузеге асырылуы<br />
кажет. Сипаттама беруде география гылымдарыныц гана емес, тарих,<br />
статистика, элеуметтану, саясаттану жэне т.б. деректер1 кецшен<br />
колданьшады.<br />
5) Кешецщ елтанудыц географияныц баска салаларынан басты<br />
айьфмашылыгыныц 6ipi алуан турлг, накты акпарат корыныц молдыгы<br />
болып табьшады. Акпарат корыныц курт артуы кешецщ елтануда<br />
акпаратты ецдеу мен сактаудыц, турлецщрудщ ец жаца технологияларьш<br />
колдануды кажет етеда.<br />
Эд1стемелйс тургыдан елтану багытындагы кешецщ сипаттаманыц<br />
непзше такырыптык бел1ктердщ жиынтыгьш алуга болады. Ресейлш<br />
галымдар Н.Н. Баранский, Я.Г. Машбиц ецбектершде кешецщ<br />
сипаттамалардыц улгшер! бершген. Кешещц сипатгамалардагы такьфыптарды<br />
нактьшап, олардыц кыскаша мазмунына токталайык<br />
(7-кесте).<br />
7-кесте. Кешецщ елтану сипаттамасы ныц мазмундык куры лы мы<br />
р/с<br />
Такырыптык<br />
белйстер<br />
Мазмуны<br />
1 2 3<br />
1 Елдщ (аумактьщ)<br />
ерекшелш<br />
2 Аумагы, географиялык<br />
жэне геосаяси<br />
жагдайы<br />
Аумактьщ негурлым кыскартылган, жалпы сипаттамасы.<br />
Мунда елдщ езщщк бейнеи ашылып,<br />
тиш, баскалардан басты ерекш елт керсеттедь<br />
Ел аумагыныц кещспк сипаты жэне оньщ ел<br />
дамуындагы ресурстык мацызы керсетшедь Мунда<br />
аумактьщ мелшерлерй, minim, географиялык<br />
орныныц непзп элементтер1 бершеда. Географияльщ<br />
орын елдщ езщщк сипатын аныкгаушы фактор,<br />
сондыктан курлыктык, тещздйс шекаралар,<br />
геосаяси факторлар да талданады.<br />
59