Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
рату да шындыкка жанаспайды. вйткеш экономикалык еркендеу котам<br />
дамуыньщ б1рден-б1р шарты емес: соцгы онжылдыкгарда жедел дамып<br />
кеткен елдерде экономикалык игш ктер тургын халыктыц аздаган<br />
тобыныц бакылауында, бул жагдайда жалпы ел халкыныц непзп<br />
б о л т буя дамудын келецкеанде калып отыр. Шартты турде «дамушы<br />
елдер» аталатын кейб1р евдердщ дуниежузш к экономикадагы<br />
орны кейб1р «дамыган елдер» тобындагы елдерден асып гуседо. Дамушы<br />
елдердщ ез щпндеп айырмашылыктарын керсету ушш галымдар<br />
елдердщ белгш 6ip белгщерщ гана алып, б1ржакты сипат алатын топтастырулар<br />
журпзедь<br />
Кешендо элеум етпк-эконом икалы к топтастыру. Ресейдеп<br />
экономнкалык-географиялык гылыми эдебиеттер мен окулыктарда,<br />
соныц шпнде Ю.Н. Гладкийдщ окулыктарында келпрген топтастыруды<br />
галым «синтетикалык,» топтастыру деп атаган. Бул топтастыруда<br />
елдердщ даму ерекшелпстерд жете ескершмеген. Мысалы, жана индустрия<br />
елдер1 ретшде ymiHmi топка Бразилия мен Мексика енпзшген<br />
жэне дэл осы топта даму денгейлер1 улкен айырмашылык жасайтын<br />
Корея Республикасы мен Таиланд бар. Мунай экспорттайтын елдер<br />
тобына жаткызылган Бахрейн Ka3ipri кезде мунай экспортымен емес,<br />
каржы орталыгы репнде кезге туседь Осы тэрхзда мэселелер бойынша<br />
бул топтастырудыц ез1цщк кемш шктер1 бар екендйгш ескерте отырып,<br />
оньщ басты ерекшелштерш карастырайык.<br />
Басты элеуметпк-экономикалык керсеткпптердо ескеру непзшде<br />
журпзшетш бул кешенда топтастыру бойынша алгашцы топты «Улкен<br />
Ж етш к» елдер! курайды. Бул топтагы АКШ. Канада, Улыбритания,<br />
Германия, Франция, Италия, Жапония экономикасыныц аукымы,<br />
курылымы, дуниежузш к шаруашылыктагы орны мен мацызы, ецбек<br />
еш м дш п н щ жогарылыгы, гылым мен техниканыц жет!(гпктер1 мен<br />
элеуметпк даму керсеткщп’ер! бойынша элемде жетекпп орын алады.<br />
Соцгы жылдары Ресей Федерациясын осы жетш кке косып, «Улкен<br />
Сепздщ» деген топ жасап алу экономикалык тургыдан езш актамайды.<br />
Ресей аумагы, табиги-ресурстык элеуетз жагынан элемдеп алып<br />
елдердщ 6ipi болганымен, жогарыда аталган ж ен елдщ экономикалык<br />
жэне элеуметпк даму децгешне мулде жакын келмейдь Тек елдщ<br />
халыкаралык саясаттагы орнын ескеру непз1нде «Улкен Ж етш к»<br />
елдершщ саммитше шакырылады. Бул жиындарды «Улкен Сепздш»<br />
саммит i деп атау орын алган.<br />
Ектий топтагы endepdi дэстурл! нарыктык экономика орныккан,<br />
элемдш экономикада езпадк орны бар, элеуметпк даму керсетк1штер1<br />
жогары болатын Батые Еуропанын шагын капиталиепк елдер)<br />
курайды. Бул елдердщ басты epeKiu&iiicmepi ретшде экономикасынын<br />
маманданган озшдж салалык курылымынын болуын, ipi елдерге келш<br />
катынасында кызмет Kepceryi, гылыми-зерттеу, каржы саласынын, рекреация<br />
мен туризмнщ кушп дамуын, елдер экономикасынын «ашык»<br />
86