Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
9.2 Дуниежузйшс шаруашылыктыц каз1рп уйымдасу сипаты<br />
Элемдш экономика. Элемдш экономика дуние жузшдеп елдер<br />
шаруашылыктарынын жай гана жиынтыгы емес, 6ip-6ipiMeH<br />
халыкаралык экономикалык катынастар аркылы тыгыз байланыскан,<br />
халыкаралыкенбек белппсше катынасатын улттык шаруашылыктардын<br />
жиынтыгы болып табылады. Жалпы айтканда. элемдш экономика<br />
- улттык шаруашылыктардын байланысын камтамасыз ететш<br />
халыкаралык экономикалык катынастардын жуйесг Сонымен, улттык<br />
экономикалар элемдш экономиканыц курамдас бедштер! болып та*<br />
былады. Олардын арасындагы езара байланыс тауарлар мен кызмет<br />
керсету, акпарат, акыл-ой эрекетшщ нэтижелерй каржы мен жумыс<br />
кушш шекара аркылы «eryi» нэтижесшде жузеге асады.<br />
Элемд[кэконачиканы11субъектиер1 депхалыкаралыкжономикаяык<br />
кещстште енд1рупп репнде эрекет етуге кабшетп шаруашылык<br />
б1рл1ктерш атайды. Олардын катарында мемлекеттер, ултаралык<br />
б1рлеспктер, халыкаралык экономикалык уйымдар бар.<br />
Мемлекет элемдш шаруашылыктын непзп субъекпа болып<br />
табылады. Мемлекеттщ дамуы улттык шаруашылыктын дамуымен<br />
тыгыз байланысты. Сол себепп мемлекет экономикага салынатын<br />
каржы колем! мен курылымына тшелей немесе жанама турде<br />
ыкпал етедь Мемлекет акша-несие саясатынын куралдары аркылы<br />
инвестиция процесше жэне жекеменпнк сектордыи тутынуына<br />
катысты реттеу эрекеттн жузеге асы рады. Улттык шаруашылыктагы<br />
кептеген салалардын (ауыл шаруашылыгы, гылыми-техникалык,<br />
инновациялык, акпараттык с ал ал ар) дамуы мемлекет тарапынан<br />
белшетш каржыга тшелей байланысты болады. Сонымен катар, мем*<br />
лекет жумыс ты усыну аркылы азаматтардыц жумыспен камтылуын<br />
камтамасыз етедь<br />
Ултаралык, 6ipjiecmiianep дуниежузшк шаруашылыкта айрыкша<br />
орын алады. Ipi ултаралык б^рлесттктер айналымдагы каржы квлем)<br />
женшен кейбф дамушы елдердщ Ж1в колемшен асып туседь<br />
Ултаралык б1рлеспктер кептеген елдерде белш шел ерш ашу аркылы<br />
сол елдердщ улттык шаруашылыстарына белгип дэрежеде ыкпал<br />
етсд!. Ултаралык бйрлеспктердщ е ре кшелпп ершен осы окулыкгын<br />
12.2 тацырыпишсында танысуга болады.<br />
Халыкаралык, жонамикальщ уйымдар. Дуниежузшш шаруашылыктын<br />
интеграциясы, элемд!к экономиканыц жаЬандану сипаты<br />
жагдайында кейб1р экономикалык мэселелер улттык шаруашылыктар<br />
шенбершен шыгып, арнайы халыкаралык уйымдар аркылы реттелетш<br />
болды. Халы^арапыц уйымдар - белгш 6ip максатгарга кол жетюзу<br />
ушш келклмдер непзшде курылган, мемлекетаралык жэне мемлекетпк<br />
емес сипаттагы б1рлестпсгер. Халыкаралык уйымдардын мацызды<br />
белплер! бойынша ж!ктеудш у л п а 27- кестеде бершген.<br />
128
Change language