03.01.2015 Views

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Геоглобалистика жэне галамдык проблемаларды шешу. Адамзат<br />

когамыньщ Kaeipri даму кезещнде оныц географиялык кабыкка<br />

ыкпалы артып отыр. Географиялык кабыктыц курамбелштершщ<br />

табиги зандылыктарын танып-бшу, ондагы журш жаткан процестердщ<br />

Ka3ipri тенденцияларын зерттеу, адамзаттьщ ем!р суру ортасыныц<br />

кауккяздпт мен жайлылыгын камтамасыз ету багыттарында география<br />

гылымынын жекелеген салалары ез улесш косуда. Адамзат гарышты<br />

игеруцщ, географиялык кабыктыц дамуын, Жер шарыныц курылысын,<br />

Дуниежузшш мухитты зерттеуцщ жаца эдастерш ойлап тауып, белсещц<br />

эрекеттерге к е п т. Бул мэселелерде де Жер туралы баска гылымдар<br />

катарында географияныц да езщщк орны бар.<br />

Экологиялык проблемаларды шешуде Б ¥ ¥ жанынан курылган<br />

Коршаган органы коргау женшдеп Б ¥ ¥ багдарламасы (ЮНЕП)<br />

белсещц кызмет етеда. Халыкаралык децгейде уйлеепрупп кызмет<br />

аткаратын бул уйымныц Heri3ri мшдет! тургын халыктыц eMip суру<br />

ортасы жэне Жер шарындагы табигат ресурстарын сактауга багытталган<br />

шараларды уйымдастыру мен жузеге асыру болып табылады.<br />

Галамдык экологиялык проблемаларды шешуде табигатты<br />

пайдаланудыц салдарларын, топырак, су жэне ауаныц ластануын,<br />

адамдардыц eMip суретш ортасыныц нашарлауын галамшар<br />

децгейшде зерттеумен айналысатын Рим клубы галымдарыныц<br />

кызмет1 аса мацызды болып табылады. 1968 жылдан 6epi адамзат<br />

болашагына катысты проблемаларды зерттеумен айналысатын<br />

Рим клубыныц мамандары экологиялык тепе-тецщкп сактау<br />

максатында халыктыц, экономиканыц, табигатты пайдаланудыц<br />

всу шектерт аньщтащ бердг Галымдар адамзаттьщ шаруашылык<br />

эрекетш турактандыру, халык саныныц шамадан тыс ecyiHe жол бермеу,<br />

калпына келмейт1н ресурстарды пайдалану келемш кыскарту,<br />

коршаган ортага техногендж жуктемеш азайту, табигат коргау<br />

шараларын белсенд1 ету тэр!зд1 усыныстар жасап, осы кадамдар<br />

аркылы галамдык децгейде коршаган ортаны сактауга болатынын<br />

атап керсетп. Казакстан ушщ басты экологиялык проблемалар<br />

ретшде радиоактиви ластану, атмосфера мен топырактыц ластануы,<br />

швлейттенуд1 атауга болады.<br />

География гылымыныц зерттеу аясына табигат зацдылыктарды<br />

гана емес, когамдык кубылыстарды (элеуметт1к, саяси, экономикалык)<br />

да танып-бшу енепщцктен, геоглобалистиканыц аса мацызды проблемаларды<br />

зерттеу жэне шешуге катысу мумшндштер1 бар. Адамзат<br />

ушш мацызды болып саналатын геодемографиялык проблемаларды<br />

зерттеу мен шешуге атсалысу география гылымыныц 6ip зерттеу<br />

кыры болып табылады. Бул проблемалар катарына дамушы елдерде<br />

туу керсеткштершщ артуы, халык саныныц кебекн, Ресей<br />

Федерациясындагы улттыц азгындауы (депопуляция), урбандалудыц<br />

бакылаусыз сипат алуы, халыктыц шк! жэне сырткы Kemi-коныньщ<br />

223

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!