03.01.2015 Views

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Элемдйс нарыктын тауарпъщ щрылымы ондагы сатылатын тауарлар<br />

тур1мен аныкталады. Осыган сэйкес, мунай, алтын, автомобиль,<br />

бидай жэне т.б. тауарлардын нарыктары жктеледь Ал нарыктын<br />

географиялъщ цурылымы сураныс пен усыныстын таралып орналасуын<br />

керсетедь Белгш 6ip тауар нарыгын элемдйс нарык децгещнде<br />

карастыру уппн сатушылар мен сатып алушылардын дуние жуз1 бойынша<br />

орналасуы ескерищгц, ягни олар букш элем бойынша таралып<br />

орналасуы кажет. Жекелеген тауарлар бойынша нарык аймактык немесе<br />

тйгп субаймактык сипат алады.<br />

Элемдйс нарыктын даму барысында оныц элемдйс экономикада<br />

аткаратын езше тэн функциялары калыптасты (\9-cypem).<br />

Элемдж нарыктын интеграцияпыц функциясы нарык аркылы<br />

окшау улттык нарыктардыц 6ipryrac шаруашылык жуйесш (элемдйс<br />

экономика) куратындыгымен аныкталады. Бул элемдж нарык аркылы<br />

жузеге асырылатын халыкаралык сауда-экономикалык катынастарлын<br />

объективтшйтмен, эмбебаптыгымен жэне букшэлемдйс сипатымен<br />

аныкталады. Элемдш нарыктын бул функциясы мемлекетгердц 6ip-<br />

6ipiHe одан api тэуеядц етед1, ягни 6ip жагынан элемдж экономиканын<br />

жаЬандануына ыкпал етсе, eKimui жагынан e3i де осы жаЬанданудын<br />

нэтижеа болып табылады.<br />

Элемдж нарыктын жуйелеуш! функциясы мемлекетгерд! олардын<br />

экономикалык даму децгеш мен кол жетюзген экономикалык<br />

куатына сэйкес ж1ктеушен кершедг Нарыктын бул функциясынын<br />

нэтижеа: элемдж иерархиянын жогары баспалдагындагы дамыган<br />

елдер халыкаралык экономикалык катынастардын ережелер1 мен<br />

устанымдарын ездер1 айкындап. негурлым темей денгейдеп елдердо<br />

осыган кенуге мэжбурлейдк<br />

Элемд1к нарыктын Kenicmipyiui функциясы мемлекеттш халыкаралык<br />

енбек белйпсше катысу нэтижелерш кел1спредг Осы аркылы<br />

нарык белгйн 6ip ешмд1 тауарга айналдыруга (немесе айналдырмауга)<br />

мумкшдж беред^ ейткеш нарык аркылы гана осы тауарга сураныстын<br />

бар-жоктыгы айкындалады. Егер сураныс табылмаса, усынылган<br />

eniM тауарга айналмайды, ягни жумсалган енбек зая кетед), мемлекет<br />

халыкаралык енбек белшгсше калы с уды к жана багыттарыи 1здеспруге<br />

мэжбур болады.<br />

Элемдж нарыктын а/ршраттыц функциясы сатушыга (ешпруаиге)<br />

жэне сатып алушыга (тутынушыга) олардын втмд! ещйруге, акыргы<br />

етм н щ сапасына жэне басталкы шзшзатка жумсаган каржылары<br />

каншалыкты элемдж керсеткнптерге сэйкес келетшдйгт жвшнде<br />

акпарат 6epyiMcn аныкталады. Бул тургыдан алганда, экономист*<br />

галымдар элемдж нарыкты пакты уакыт мерз1м1ндс орасан зор акпарат<br />

корымен жумыс icren, тутынушыга eti камтитын шаруашылык<br />

KeHicriri бойынша мэл] меггер бере алатын алып компьютерге тенейию.<br />

Осынын аркасында тутынушы пакты тауардын керсеппштерж элемдж<br />

132

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!