You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Теракты даму концепциясы. Ka3ipri кезевде табигатты коргау<br />
мен THiMfli пайдалану, табиги ресурстарды коргау мен сактау, коршаган<br />
ортаньщ теракты дамуына катысты мэселелер географияньщ экологиямен<br />
уштасуы непзшде калыптаскан геоэкология гылымыньщ улесше<br />
rain отыр. ЖаЬанданудын каркынды сипаты бул саладагы зерттеулер<br />
мен б1рлескен эрекеттерд1 талап erin отыр. 1992 жылы Рио-де-<br />
Жанейро каласында еткен Б ¥ ¥ Коршаган орта жэне даму женшдеп<br />
дуниежузйпк конференциясында адамзат болашагы ушш аса манызды<br />
болып отырган туракты даму мэселеа галамдык денгейде койылып,<br />
турацты даму концепциясы кабылданган болатын.<br />
Бул тужырымдама табигат пен когамныц езара уйлес1м непз1нде<br />
дамуын кездейда, мундай жагдайда адамзаттьщ Ka3ipri сураныстарын<br />
етеу болашак урпактардыц мумкшдпсгер1 мен кажеттшштерш<br />
шектемейпндей болуы кажет. Туракты даму концепциясыныц Heri3ri<br />
цагидалары мынадай:<br />
1) адамдар табигатпен уйлес1мд1 турде, салауатты жэне жемкгп<br />
ем1р суру кукыгына ие болуы керек;<br />
2) коршаган ортаны коргау когамныц даму процесшщ ажырамас<br />
белптне айналуы кажет, сондыктан оны жеке дара карастыру мумкш<br />
емес;<br />
3) коршаган ортаны жаксарту мен сактау кажеттшгш Ka3ipri гана<br />
емес, болашак урпактар да камтамасыз eryi керек;<br />
4) елдердщ даму децгейлер1 арасындагы алшактыкты азайгу жэне<br />
кедешпк пен кайыршылыкты жою;<br />
5) елдер туракты дамуга кол жетюзу ушш eHflipic пен тутынудыц<br />
осы максатка кедерп келпретш улгшерш мулде пайдаланбауы немесе<br />
meicreyi кажет.<br />
Сонымен, туракты даму концепциясы езара тыгыз байланыскан<br />
уш курамдас белщхщ: экожуйелерд1 пайдалану, mumdi экономика,<br />
ddinemmi цогамныц басын б1рнспред1. Ал турактылык принциптер!<br />
табигат, экономика жэне элеуметпк элементтерд[ 6ipryrac жуйе<br />
ретшде карастырады. Географияньщ туракты даму концепциясына<br />
катысы аталган белжгёрдщ кещстиспк таралу зацдылыктарын<br />
зерттеу1мен аныкталады. Олардыц кещстнспк уйымдасу сипаты<br />
езшдпе зацдылыктары жэне аумактык айырмашылыктары бар табигиаумактык<br />
кешендер туршде болады. Сондыктан туракты даму концепциясын<br />
елдердщ экология саласында гана емес, халыкаралык карымкатынастар<br />
жуйесшдеп багыт-багдарын да аныктайтын кужат деуге<br />
болады.<br />
Сонымен, XXI гасырдагы адамзатка ортак проблемаларды зерттеуде,<br />
шешуде география гылымыньщ мацызы зор. География кез<br />
келген табиги, когамдык кубылыстар мен процестердщ кещспктж<br />
зацдылыктары мен себептерш зерттеу аркылы елдер мен аймактар<br />
дамуыньщ жаца теорияларын, концепциялары мен жобаларын жасауга<br />
225