You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
0згер1стерге бегомделу!, ецбек тэрибшщ сакталуы, бастамашылдык<br />
пен жацашылдыктыц болуы, халыктыц бшпкке кезкарасыныц esrepyi<br />
аса мацызды болып табылады. Табыс децгейшщ темендш де ецбек<br />
ешмдшпне Kepi эсер етедн дурыс тамактанбау, дер кезшде сапалы<br />
медициналык кемек алмау, сауаттылык децгешнщ темендш адам<br />
денсаулыгыныц нашарлауына, ецбекке кабшеттшктщ темендеуше<br />
алып келед1.<br />
Хальщ саныныц жылдам ecyi де дамушы елдердщ еркендеуше<br />
кедерп болып отырган жагдайдыц 6ipi болып табьшады. Жалпы табыс<br />
децгешнщ темендш мен халыктыц жастык курамында толыкканды<br />
ецбек етуге кабшетаз балалар улесшщ жогары болуы елдердщ дамуын<br />
тежейдь Мысалы, дамыган елдерде 15 жаска дейшп балалардыц<br />
yneci17% болса, даму децгеш ете темен болатын мешеу елдерде 41%-<br />
ды курайды (ЖК,осымша-2). Сондьщтан мешеу елдерде экономикалык<br />
белсенда халыкка (15 пен 64 жас аралыгындагы тургындар) тусетш<br />
жуктеме дамыган елдердепден элдекайда кеп болады.<br />
Дамушы елдердеп экономикалык орлеуге Kepi ыкпал етш<br />
отырган тагы 6ip жагдай - жумыссыздьщ децгешнщ жогары болуы.<br />
Экономиканыц даму каркыны онсыз да темен елдерде халык саныныц<br />
артуы жумыссыздыктыц да артуына алып келед1, ейткеш жаца жумыс<br />
орындары пайда болмайды. Ресми емес жумыссыздыкты коса есептегенде,<br />
шамамен экономикалык белсецщ халыктыц 35%-ы жумыссыз.<br />
Ауыл шаруашылыгы endipici мен отын, шикЬат экспортына<br />
mayendi болуы дамушы елдердеп проблемалардыц 6ipi болып табьшады.<br />
Мешеу елдерде хальщтыц 73%-ы ауылды жерде турады, ал дамыган<br />
елдерде бул керсеткпп 25% гана оолады (Е К,осымша-2). Осы жагдайда<br />
мешеу елдердщ халкыныц басым кепшшп ауыл шаруашылыгымен айналысады;<br />
дамушы жэне дамьп'ан елдердеп осы керсетюштер тшсшше<br />
60% жэне 7%. Ауыл шаруашылыгы ешмдершщ Ж10 курылымьщдагы<br />
yneci дамушы елдерде 20% болса, дамыган елдерде 3%-ды курайды.<br />
Соган карамастан, дамушы елдерде ауыл шаруашылыгы ендоркпнщ<br />
етм д ш п темен. Муны артта калган технологияларды пайдалану,<br />
каржыньщ жепспеу1, жумыс купи сапасыныц темендтмен туацщруге<br />
болады. Шишзат пен отын ресурстарьшыц экспорты дамушы елдердщ<br />
табыс кездершщ 6ipi болып отыр. Африканыц Сахарадан ощуспкке<br />
карай Ьрнапаскан кептеген елдершде непзп валюта туетмш (92%-га<br />
дейт) шиюзат экспорты бередь<br />
Дамушы елдердщ халыцаралъщ экономикалык цатынастар<br />
жуйестдёг1 тэуелдг жагдайы да олардьщ дамуына Kepi ыкпал етедь<br />
Дамушы елдердщ, scipece мешеу елдердщ халыкаралык экономикалык<br />
катынастарда дамыган елдермен тец жагдайда болмауы олардыц<br />
экономикалык жэне саяси элЫздише байланысты болады. Халыкаралык<br />
саудада бай елдердщ басымдылык Kepceryi, олардыц технологиялык,<br />
инвестициялык кемек беруде ез шарттарын коюы, котам eMipnme батыс<br />
елдершдеп кундылыктардыц epkci3 eHri3myi ЖYpiп жатыр. Даму-<br />
113
Change language