Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
болып табылады, олардьщ улесше элемдш сауданыц 97%-ы тиесш.<br />
Дуниежузшш сауда уйымы жаца сауда кел!с1мдерш жасау мен енпзущ<br />
жузеге асырады жэне бул уйымга муше елдердщ барлыгыныц осы<br />
кел1с1мдерд1 сактауын талап етед1. Хальщаральш саудага катысты<br />
проблемаларды талкылау жэне шенпмдер кабылдау копжакты сауда<br />
келюсездер (раундтар) аясында жузеге асырьшады.<br />
Дуниежузшж экономикалык форум-халыкаралык экономикалык<br />
ынтымактастыкты дамытуга багытталган халыкаралык yKiMeiTiK<br />
емес уйым. 1971 жьшы швейцарияльщ профессор Клаус Шваб Heri3iH<br />
салган бул уйымга дуние жузшщ коптеген елдершщ 1000-га жуык<br />
ipi компаниялары мен уйымдары муше болып табылады. Форумдар<br />
жьш сайын Швейцарияныц Давос каласында втюзшедь Казакстан<br />
Респубпикасыныц ккер топтары да бул форумдарга катынасады.<br />
Сырткы сауданыц колем!® сыртцы сауда айналымы мен оныц<br />
динамикасы аныктайды. Ka3ipri кезде сырткы сауда дYниeжYзiлiк<br />
шаруашыльщтыц ец жылдам дамып жаткан саласынын 6ipiHe айналып<br />
отыр. Елдер, аймактар арасындагы сауца байланыстарыныц каркынды<br />
дамуы галамдык элеуметтш-экономикальщ шгершеудщ мацызды тенденцияларын<br />
айкындайды.<br />
Халыкаралык сауданыц тауарлъщ цурылымы элемдш экспорттагы<br />
тауар топтарыныц аракатынасы болып табылады. Ka3ipri кезде<br />
OHflipicTiK жэне тутьшуга арналган етм турлершщ саны 20 млннан<br />
асады, булардан баска сан мыцдаган аралык ен1м турлер1 бар.<br />
Элемдш сауданыц Ka3ipri замангы тауарлъщ курылымы мынадай<br />
ерекшелгШерт.ен сипатталады:<br />
1. Жыл сайын шиизат пен минералды отын yneci кыскарып келед<br />
Kaaipri кезде олардыц yneci шамамен 12%.<br />
, 2. Тауар таскыныныц диверсификациясы (жштелу!) артуда.<br />
3.' Халыкаралык саудада дайын ошмдер улесшщ одан 9pi артуы:<br />
Ka3ipri кезде ол 80%-ды курайды.<br />
4. Азык-тушктщ улес салмагыныц кыскаруы, мата жэне кшмкешекке<br />
сураныстыц артуы.<br />
5. Халыкаралык саудада Кытай, Ундютан жэне Латын Америкасыныц<br />
ipi елдершщ улесшщ артуы.<br />
Сонымен, халыкаралык сауданыц тауарлык К¥Рылымында дайын<br />
буйымдар мен жартылай дайын ошмдер басым орын алады. Бул<br />
тауарларды элемдш нарыкка непзшен OHepK9ci6i дамыган елдер мен<br />
жаца индустрияльщ елдер шыгарады, олардыц экспортында ондеуин<br />
енеркэсш онгмдершщ yneci 90%-дан асады. Элемдш саудада eiciiraii<br />
орынды отын мен шшазат, азьщ-тулш алады. Бул тауарларды нарыкка<br />
непзшен дамушы елдер шыгарады.<br />
Хапыкрралъщ сауданыц географиялъщ цурылымы деп жекелеген<br />
елдер мен олардыц топтары арасындагы сауда катынастарыныц<br />
курылымын атайды. ¥зак жылдар бойы халыкаралык саудада элемнщ<br />
147