03.01.2015 Views

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

К. Д. Каймул

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

болып табылады, олардьщ улесше элемдш сауданыц 97%-ы тиесш.<br />

Дуниежузшш сауда уйымы жаца сауда кел!с1мдерш жасау мен енпзущ<br />

жузеге асырады жэне бул уйымга муше елдердщ барлыгыныц осы<br />

кел1с1мдерд1 сактауын талап етед1. Хальщаральш саудага катысты<br />

проблемаларды талкылау жэне шенпмдер кабылдау копжакты сауда<br />

келюсездер (раундтар) аясында жузеге асырьшады.<br />

Дуниежузшж экономикалык форум-халыкаралык экономикалык<br />

ынтымактастыкты дамытуга багытталган халыкаралык yKiMeiTiK<br />

емес уйым. 1971 жьшы швейцарияльщ профессор Клаус Шваб Heri3iH<br />

салган бул уйымга дуние жузшщ коптеген елдершщ 1000-га жуык<br />

ipi компаниялары мен уйымдары муше болып табылады. Форумдар<br />

жьш сайын Швейцарияныц Давос каласында втюзшедь Казакстан<br />

Респубпикасыныц ккер топтары да бул форумдарга катынасады.<br />

Сырткы сауданыц колем!® сыртцы сауда айналымы мен оныц<br />

динамикасы аныктайды. Ka3ipri кезде сырткы сауда дYниeжYзiлiк<br />

шаруашыльщтыц ец жылдам дамып жаткан саласынын 6ipiHe айналып<br />

отыр. Елдер, аймактар арасындагы сауца байланыстарыныц каркынды<br />

дамуы галамдык элеуметтш-экономикальщ шгершеудщ мацызды тенденцияларын<br />

айкындайды.<br />

Халыкаралык сауданыц тауарлъщ цурылымы элемдш экспорттагы<br />

тауар топтарыныц аракатынасы болып табылады. Ka3ipri кезде<br />

OHflipicTiK жэне тутьшуга арналган етм турлершщ саны 20 млннан<br />

асады, булардан баска сан мыцдаган аралык ен1м турлер1 бар.<br />

Элемдш сауданыц Ka3ipri замангы тауарлъщ курылымы мынадай<br />

ерекшелгШерт.ен сипатталады:<br />

1. Жыл сайын шиизат пен минералды отын yneci кыскарып келед<br />

Kaaipri кезде олардыц yneci шамамен 12%.<br />

, 2. Тауар таскыныныц диверсификациясы (жштелу!) артуда.<br />

3.' Халыкаралык саудада дайын ошмдер улесшщ одан 9pi артуы:<br />

Ka3ipri кезде ол 80%-ды курайды.<br />

4. Азык-тушктщ улес салмагыныц кыскаруы, мата жэне кшмкешекке<br />

сураныстыц артуы.<br />

5. Халыкаралык саудада Кытай, Ундютан жэне Латын Америкасыныц<br />

ipi елдершщ улесшщ артуы.<br />

Сонымен, халыкаралык сауданыц тауарлык К¥Рылымында дайын<br />

буйымдар мен жартылай дайын ошмдер басым орын алады. Бул<br />

тауарларды элемдш нарыкка непзшен OHepK9ci6i дамыган елдер мен<br />

жаца индустрияльщ елдер шыгарады, олардыц экспортында ондеуин<br />

енеркэсш онгмдершщ yneci 90%-дан асады. Элемдш саудада eiciiraii<br />

орынды отын мен шшазат, азьщ-тулш алады. Бул тауарларды нарыкка<br />

непзшен дамушы елдер шыгарады.<br />

Хапыкрралъщ сауданыц географиялъщ цурылымы деп жекелеген<br />

елдер мен олардыц топтары арасындагы сауда катынастарыныц<br />

курылымын атайды. ¥зак жылдар бойы халыкаралык саудада элемнщ<br />

147

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!