You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
А. Смит улттык байлык онда жинакталган алтын корымен емес,<br />
экономиканыц акыргы ешмдер (тауарлар) мен кызметтер керсету<br />
кабшетше байланысты болатынын атап кврсетп. Осылайша,<br />
абсолюттi басымдылъщтар теориясы деп аталган сырткы сауданын<br />
непзп теориясы пайда болды. Онын мэшсш кыскаша турде былай<br />
Tycinaipyre болады. Кдз1рп дуниеде кез келген ел, аймактын баска<br />
елдерде ещйршген тауар турлерже суранысы туракты сипат алган.<br />
Осыган сэйкес, эртурл! елдердщ алуан турхй тауарларды ещируде<br />
абсолюттх басымдылыкрпары болады. Табиги ресурстардын мол коры<br />
бар елдер абсолютп басымдылыкка ие: ресурстар негурлым арзан дайын<br />
ешмдерд1 кеп мелшерде ещцруге мумкщщк бередь<br />
Абсолютпк басымдылыкка ие емес елдер ушш де халыкаралык сауда<br />
тимдц болады. Ойткеш кез келген елде ендхру барысында енбек ешмдшп<br />
баска елдермен салыстырганда жогары болатын 6enrini 6ip ешм Typnepi<br />
болады. Сондыктан бул ешмдерд) енбек ешмдинп темен болатын елдерге<br />
экспортгау ете ттмдь Осылайша, белгип 6ip етмдерд] ещцру мен экспорттауда<br />
ел салыстырмалы басымдылыкка ие болады. Осы зацдылыкты<br />
непздеу нэтижесшде Д. Рикардо салыстырмалы басымдыльидпар теориях:<br />
ын усынды. Fалымнын пшршше, салыстырмалы басымдылык<br />
халыкаралык сауданын козгаушы купл болып табылады.<br />
Д. Рикардо XIX гасырдагы Англия мен Португалиянын сауда<br />
катынастары мысалында салыстырмалы басымдылыкгы дэлеллеп<br />
берд1. Мысалы, Англияда шуга матаны ещцруге 6ip жыл шннде 100<br />
адам ецбеп кажет болады, ал осы матаны Португалияга сату аркылы<br />
Англия одан шарал сатып алады. Ал егер дэл осындай колемдеп шарапты<br />
агылшындар ез елшде eaaiprici келсе, 120 адамнын 6ip жыл боны<br />
ецбек eryi кажет болар ед1. Осылайша, Англияга шарал ешнргеннен<br />
repi, шуга матаны ещцру ти!мд1рек болады. KepiciHme, дэл Англиядаи<br />
сатып алынган келемде мата ещцру упнн II орту г алияда 90 адамнын<br />
6ip жылдык енбеН кажет болар едь Eip Караганда, Португалияда мата<br />
ещцру Англияга Караганда ар танга ту сед i. Дегенмен, Португалияда<br />
шарал ещцру уинн жылына 80 адамнын гана ецбепн жумсайды. Олай<br />
болса, Португалияга шарал ещцру шуга ещцруге Караганда тшмд^рёк<br />
болады. Осы жагдайды бул елдердщ iunci нарыгы мен сырткы нарыка<br />
шыгаратын тауарларын тшмдйнп тургысынан 30-кестеде пакты бей*<br />
нелеуге болады.<br />
30-кесте. Елдер уш!н сырткы сауданын ти1мдЫктер(<br />
Ел «жабык» нарык «ашык» нарык<br />
шарал мата барлыгы шарал мата барлыгы<br />
Португалия 80 90 170 160 - 160<br />
Англия 120 100 220 200 200<br />
Барлыгы 200 190 390 160 200 М*<br />
144
Change language