You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2) Адьюдикция - халыкаралык сот немесе арбитраж uieuiiMi бойынша<br />
6ip мемлекет курамында болтан аумакты баска мемлекетке беру<br />
непзш де аумактык-шекаралык езгерютердщ болуы. Мысалы, 1968<br />
жылы Качское Ранно даулы ауданыныи 90%-ы Yщцстанга, 10%-ы<br />
Пэкстанга erri.<br />
3) Аккреция - мемлекет аумагыньщ курлыктык бшйгщщ табиги<br />
немесе техногендмс жолмен улгаюы. Нидерланд, Сингапур, Парсы<br />
шыганагы мемлекетгерщде жагалык белш жасанды жолмен кецёйтшш<br />
келеда Ал табиги жолмен бул эрекет ip i ©зен атырауларынын узак<br />
жылгы аккумуляция нэтижeciндe улгаюы тур1нде K epiH ic табады.<br />
4) 0з ерктен цосылу —шагын мемлекеттщ ез ерюмен кершшес<br />
жаткан ipi мемлекет курамына косылуы. Мысалы, 1944 жылы Тува<br />
(Ka3ipri Тыва Республикасы) КСРО курамына косылды.<br />
5) в з ерктен бвлму - белгш 6ip аумактын эскери куштерд1<br />
колданбай, езара келйзш непз1нде мемлекет курамынан бейб1т жолмен<br />
белшпз шыгуы. Мысалы, 1917 жылы Финляндия ¥лы Князьдш<br />
Ресей курамынан белш ш шыгып, дербес мемлекет куру мумюндцтн<br />
алды.<br />
6) 0з ерктен 6ipizy - ею немесе 6ipHeuie мемлекеттщ, кей жатдайда<br />
аумактардьщ ез epKiMeH 6ipiryi непзшде 6ip жаца мемлекеттщ<br />
калыптасуы. Мысалы, 1964 жьшы Танганьика жэне Занзибар 6ipirin,<br />
Танзания мемлекет! калыптасты, оныц атауыныц e3i осы 6ipiKKeH<br />
аумактардын атауларынан куралды. Ал 1971 жьшы бурынгы КеШЫмдак<br />
Омандагы бытырацкы араб ЭШрлйктершщ езара келгсщ непзшде<br />
6ipiryiHeH BipiioceH Араб Эм1рлиеГер1 деп аталатын жаца мемлекет пайда<br />
болды.<br />
4.3 Елдердщ тургы н халкы бойы нш а эрту р л Ы п<br />
Елдер ен алдымен халык саны бойынша айырмашылык жасайды.<br />
Жалпы халык саныныц ecyi езшдш когамдык-тарихи жэне аумакгык<br />
ерекшел1ктер тэн курдел1 кубылыстар мен процестердщ эрекетше байланысты<br />
болады. Галымдар дуние жузшдеп халык санынын ecyi не<br />
тэн мацызды факторлар репнде табиги (биологиялык), элеуметтЫэкономикалыц<br />
(когамныц шаруашылык дамуы, халыктын эдетгурыптары<br />
мен дэстурлер), саяси (мемлекеттщ демографиялык саясаты),<br />
дти (дшнщ демографиялык жагдайга dcepi), медщинапьщ<br />
(денсаулык сактаудын даму децгеш), экологиялык (адамды коршаган<br />
ортаныц жaй-KYЙi), гуманитарлык, (халыктын eMip суру дeнгeйi мен<br />
сапасы) факторларды атайды.<br />
Ka3ipri дуниеде халык саны 100 млн адамнан асатын 11 мемлекетл<br />
белш карайды, халык саны ен аз мемлекеттерге Ватикан, Монако, Сан-<br />
Марино т.б жатады (14-кесте).<br />
66
Change language