1986 JAARBOEK - Historisch Centrum Overijssel

Het was niet moeilijk voor Van Senden om "ja" te zeggen. Hij was in
1793 in Ophusen in Oost-Friesland geboren. Dit sterk op Nederland
betrokken gebied was reeds in 1806 bij het "Koninkrijk Holland" ingelijfd
en behoorde na 18,11 tot hetzelfde Franse keizerrijk. Hij volgde
opleidingen in Embden en Aurich, maar ging verder studeren aan de
universiteit in Groningen. In 1813, toen Pruisen weer zelfstandig was
geworden, vervulde hij daar de militaire dienst en na het afleggen van
de nodige examens werd hij in 1815 beroepen te Nendorp aan de Ems.
In 1818 werd hij in Middelbert beroepen, een klein dorpje 6 km. van
Groningen. Vermoedelijk wilde hij dicht bij de Groningse universiteit
wonen. Al tijdens zijn studie was Van Senden een zeer begaafd man
met een dichterlijke geest en een ruime wetenschappelijke belangstelling.
Zo was hij honorair lid van het natuurkundig en scheikundig gezelschap.
Hij kon nu voortdurend contact houden met de universiteit
en de pastorale verzorging van de bijna 200 zielen vroeg niet veel van
z'n tijd. De herfst en de winter bracht hij grotendeels op z'n studeerkamer
door 30 . Ongetwijfeld zal hij kennis hebben genomen van de opkomende
Groninger richting, die door de hoogleraren Van Oordt, Pareau
en vooral door Hofstede de Groot in de jaren 1829/1830 werd ingezet.
Op dit theologen- en domineesappèl, dat zo bepalend is geweest
in de eerste helft van de 19e eeuw en zo lang heeft nagewerkt in de latere
jaren, wordt later nog iets meer ingegaan.
Geen wonder dus, dat Van Senden het in Middelbert veertien jaar uithield.
Het geringe traktement van een paar honderd gulden per jaar en
vrij wonen deerde hem niet zo, want Van Senden kwam uit een gezeten
en gegoede familie. Echter op lange termijn is het aanlokkelijk om op
een plaats te zijn waar je je wat meer kunt ontplooien. Bovendien was
de Zwolse jaarwedde van ƒ 1.400,-- niet te versmaden. Hiervan werd
ƒ 1.050,-- door de overheid betaald, terwijl de kerkvoogdij er nog eens
ƒ 350,-- bijlegde. Ter vergelijking moeten we weten dat een arbeider
toen ƒ 4,— per week verdiende en een onderwijzer en een klerk ƒ 300,-per
jaar. De burgemeester ontving toen ƒ 1.600,--.
Ds. Van Senden hoefde er dan ook niet lang over na te denken. Reeds
op 23 april liet hij weten, dat de uitslag van zijn beraad uitgevallen
was:
"overeenkomstig de wil van U Mijne Heeren. De Heer gebiede Zijnen
hoogen Zege over Uwe en mijne keus."
Het begin zou voor ds. Van Senden niet gemakkelijk zijn. Zowel in de
burgerlijke als in de kerkelijke gemeente was er in 1832 nogal wat aan
de hand. In de zomer brak n.1. een ernstige cholera-epidemie uit. In de
kerk werd de diakonie ongeveer door de overheid genaast. Maar eerst
een schets van Zwolle zoals het in de dagen van Van Senden reilde en
zeilde.