1986 JAARBOEK - Historisch Centrum Overijssel

Een steen in een rustige vijver
We naderen nu het jaar 1835. Reeds in 1834 waren er moeilijkheden en
onrustige dagen geweest in Groningen, waar door toedoen van ds. De
Cock een eerste afscheiding van de Hervormde Kerk plaats vond. Dit
was nog niet tot Zwolle doorgedrongen, maar de afscheidingsbeweging
rukte mede door De Cock en zijn reizende medestanders snel op.
Wat speelde zich nu in dit jaar in de kerkeraden af?
We onderscheiden in die tijd de z.g. brede kerkeraad, waar alle ambtsdragers
in vertegenwoordigd waren en de z.g. bijzondere kerkeraad,
waar de predikanten met de ouderlingen vergaderden. Veel schokkends
is er niet aan de orde. Op 18 april kwam de "breede kerkeraad"
bijeen. Het was de eerste vergadering in dat jaar en er was ook maar
één agendapunt: de gouverneur ging trouwen en bij de kerkelijke inzegening
diende een delegatie van de kerkeraad aanwezig te zijn. Na dit
probleem te hebben opgelost, kwam men op 24 april weer bijeen om
de rapportage hierover te horen en de dank van de gouverneur in ontvangst
te nemen.
Op 19 mei was er een kerkvisitatie, waar de gebruikelijke vragen werden
beantwoord en de doop- en huwelijksboeken werden nagegaan.
Alles bleek in orde te zijn. De reglementen werden keurig nageleefd.
Er waren geen bezwaren tegen belijdenis en wandel van één der kerkeraadsleden,
de "ambtspligten" werden behoorlijk vervuld en allen
toonden belangstelling voor de openbare Godsverering. Op de vraag
of het regelmatig catechiseren bevorderd werd kwam het argeloos antwoord,
dat diakenen hun invloed bij de kinderen der bedeelden uitoefenden.
Trouwens, met 2452 catechisanten sloeg Zwolle geen slecht figuur.
Maar in de komende maanden was er ernstiger werk te doen. De diakenen
bleken toch niet zo trouw te zijn als de kerkvisitatie suggereerde.
Er waren voortdurend verzuimen bij de collectebeurten. De diakenen
werden daarom ter verantwoording geroepen. Ze beloofden beterschap
maar men kwam ook tot de conclusie dat acht diakenen veel te
weinig was.
Hun aantal werd nu op twaalf gesteld en de boeten werden fors verhoogd.
Een verzuimde beurt kwam op vijfentwintig gulden te staan
(daar moest een arbeider vijf weken voor werken). Een nieuw reglement
werd opgesteld en in de vijf vergaderingen, die nog in 1835 werden
gehouden, was men hier volop mee bezig.
Trouwens, het gehele tempo lag vrij laag. Na elke vergadering werd
eerst het verslag geschreven waar de leden op konden wachten. Daarna
werd dit voorgelezen en goedgekeurd.
Als er een brief geschreven werd onderbrak men de vergadering tot de
scriba klaar was met de brief en die ter goedkeuring kon voorlezen.
26