1986 JAARBOEK - Historisch Centrum Overijssel

Wie waren de revolutionairen?
De volgende beroepen komen op de lijst van lidmaten voor 38 :
kleermaker winkelier
arbeider timmerman
wagenmaker klerk
schoenmaker aanspreker
bakker koopman
letterzetter horlogemaker
meubelmaker behanger
landbouwer dienstbode
slager ladingmeester
In de kerkeraad waren een boekdrukker, slager, timmerman/
aannemer, timmermansknecht, smid en een beurtschipper.
Ze woonden overwegend in Assendorp en verdienden van f 800,
tot ƒ 1.200,- per jaar, sommigen van f 600,- tot ƒ 800,-.
Ze behoorden dus tot de geschoolde arbeiders en de kleine middenstand.
Op de achtergrond echter stond de vermogende heer
L.C. Cnopius uit Ittersum, die er voor zorgde dat binnen twee
jaar een eigen predikant en een kerkgebouw ter beschikking
stonden. Ook de beurtschipper F. J. de Vries beschikte over enig
kapitaal.
De balans
We kunnen het wel en wee van de nieuwe groep binnen het kader van
deze beschrijving niet volgen. In 1892 verenigde de nieuw ontstane
kerk zich met een deel van de afgescheidenen van 1835.
Na de gebruikelijke aanloopmoeilijkheden beleefden ze tot 1944 een
bloeiperiode. Opvallend is, dat het totaal der groepen die de Herv.
Kerk in de 19e eeuw verlieten, in Zwolle achterbleef bij het landelijk
gemiddelde van 9,1%. In 1896 telden de afgescheidenen nl. samen
4,5% van de Zwolse bevolking, maar in 1939 was dit 12%, hetgeen
veel hoger was dan het landelijk gemiddelde van 9,7%. Vermoedelijk
is dit niet alleen door werfkracht gekomen (hoewel er verschillende
briefjes melding maakten van een overgang), maar ook door import
en een veel hoger geboortecijfer.
In deze kringen was, in tegenstelling tot de Hervormden en onkerkelijken,
het grote gezin "in". Hoewel dus in 1887 de aderlating kwantitatief
niet groot was, betekende het toch voor de Hervormde Kerk een
groot verlies, omdat het hier mensen betrof, die én geestelijk én financieel
veel voor de kerk over hadden.
71