Wat scholen vermogen - Onderwijsraad

etreffen in eerste instantie aspecten van een ontwikkeld beleidsvoerend vermogen (zie
paragraaf 2.3). Daarnaast zijn als aandachtspunten onder meer van belang: het gebruik
maken van wetenschappelijke inzichten uit binnen- en buitenland; differentiëren naar
functieniveau; niet alleen aandacht besteden aan de startbekwaamheid maar ook aan de
verdere ontwikkeling van de bekwaamheid; en zorg dragen voor een dekkend geheel aan
kwaliteitseisen en een bijbehorend dekkend geheel aan scholingsmogelijkheden.
Een tweede instrument kan bestaan uit een convenant met de beroepsgroep, in combinatie
met het via een openbare aanbesteding toekennen van subsidies ten behoeve van de
ontwikkel- en onderhoudskosten van beroepsstandaarden.
Ten derde is voor de rijksoverheid een rol als monitor weggelegd. Bij de monitoring (bijvoorbeeld
via periodieke inspectierapportages) gaat het er om, na te gaan of de beroepsgroep
er inderdaad in slaagt beroepsstandaarden te ontwikkelen en toe te passen, en of
publieke en private opleidingen op basis van de ontwikkelde beroepsstandaarden met
een adequaat scholingsaanbod komen. Als uit de monitoring blijkt dat de beroepsgroep
niet binnen redelijke termijn kan komen tot het opstellen en toepassen van beroepsstandaarden,
zal de rijksoverheid in eerste instantie de beroepsgroep explicieter moeten
ondersteunen. In tweede instantie zal de overheid het heft in eigen handen moeten
nemen door zelf de beoogde instrumenten te ontwikkelen c.q. te voorzien in een wettelijke
regeling daarvoor.
Opgemerkt wordt dat de raad dit standpunt over beroepsstandaarden voor schoolleiders
tevens heeft verwoord in zijn advies over het voorstel voor de Wet beroepen in het
onderwijs (Onderwijsraad, 2001b; TK 2001-2002, 28 088, nrs.1-3).
4.2.2 SCHOLING, INTERVISIE EN COACHING VAN LEIDINGGEVENDEN OP HET TERREIN
VAN INTEGRAAL MANAGEMENT
Scholing van schoolleiders blijkt vooral effectief bij personen die al werkzaam zijn als
schoolleider (vanwege de koppeling tussen praktijk en opleiding) en bij langlopende en
intensieve scholing gericht op integraal management (Verbiest et al, 2000, 2001). De ontwikkeling
en benutting van scholingsaanbod is volgens de raad vooral een taak van het
onderwijsveld zelf. Geconstateerd is dat dit ook al is opgepakt door het veld, in samenwerking
met publieke en private instellingen voor hoger onderwijs en ondersteuningsinstellingen.
Zoals uiteengezet in het advies Ten dienste van de school (Onderwijsraad, 2001a), hecht
de raad er aan dat de sturing van deze samenwerking vooral en meer dan nu in handen
zou moeten zijn van de scholen zelf. Deze eigen verantwoordelijkheid van het veld sluit
ook aan bij de uitgangspunten van het huidige rijksbeleid. Het besluit van een (aankomend)
schoolleider om in het kader van de professionalisering scholing te volgen, kan
zowel via zelfreflectie van leidinggevenden als via (functionerings)gesprekken tussen
schoolleiding en bestuur tot stand komen. De deelname aan scholing kan door de rijksoverheid
worden gestimuleerd via faciliteiten als studieverlof en vervanging en door een
relatie te leggen met bekwaamheidseisen voor leidinggevenden (zie hierboven).
Momenteel worden opleidingen voor schoolleiders al gesubsidieerd via de deelnemers
aan de opleidingen. In de toekomst wordt deze deelnamegebonden subsidie vervangen
door een rechtstreekse en ongeoormerkte vergoeding aan de scholen. Dit principe komt
meer tegemoet aan de autonomie van scholen.
48 Onderwijsraad, januari 2002