Wat scholen vermogen - Onderwijsraad

volgt een nieuwe evaluatie. Deze tijdelijke en externe variant kan als ‘externe projectschool’
worden aangeduid (cel 3).
Tot slot is een blijvende externe verzelfstandiging denkbaar. Hiertoe kan worden besloten
op basis van de evaluatie van zowel een projectschool als een programmaschool of een
externe projectschool. Bij deze variant wordt de bestaande bestuurlijke relatie met het
schoolbestuur verbroken (waarmee overigens andersoortige relaties kunnen blijven
bestaan) en wordt een bestuurlijke relatie aangegaan met andere eenheden i.c. besturen.
Met andere woorden, de school stapt over naar een ander lokaal, regionaal of landelijk
opererend bestuur. De vorming van een nieuw bestuur zal in de meeste gevallen niet
nodig zijn en zal ook niet moeten worden aangemoedigd. We kunnen deze variant aanduiden
als ‘geïnstitutionaliseerde programmaschool’ (cel 4).
Overzicht 5: Vier varianten van conceptontwikkeling in het primair en voortgezet onderwijs
Tijdelijke conceptontwikkeling
Blijvende conceptontwikkeling
Conceptontwikkeling binnen 1) Projectschool 2) Programmaschool
het bestuurlijk verband
Externe conceptontwikkeling 3) Externe projectschool 4) Geïnstitutionaliseerde
programmaschool
De vier beschreven varianten van ontwikkeling van een eigen onderwijsconcept kunnen
voor een deel ook als fasen worden gezien. De vierde variant hoeft echter zeker niet in
alle gevallen het einddoel te zijn. Ook de andere drie varianten kunnen einddoelen zijn
van een verzelfstandigingsproces. Met name de derde en vierde variant zijn nieuw, de
eerste twee komen al voor binnen het huidige bestel.
Wanneer de door de raad voorgestelde mogelijkheden voor conceptontwikkeling zou
worden gerealiseerd, komt er meer expliciete ruimte voor het initiatief van scholen,
docentengroepen, projecten en programma’s. Tevens wordt het mogelijk gemaakt om
projecten en programma’s buiten een bestaand bestuurlijk verband te realiseren. Op de
condities die daarbij gesteld zouden moeten worden, wordt hieronder ingegaan.
CONDITIES
Zoals in het voorgaande is aangegeven wil de raad vermijden dat de introductie van
mogelijkheden voor uittreding of verzelfstandiging leidt tot bestuurlijke versnippering,
verlies aan solidariteit en oneigenlijk gebruik in het geval van conflicten. Ook moet de
situatie voorkomen worden dat een bestuur en/of de betrokken school onvoldoende in
staat blijkt te zijn om de uittreding of verzelfstandiging daadwerkelijk gestalte te geven.
Daarom staat de raad een geconditioneerde mogelijkheid voor conceptontwikkeling voor.
Voor een deel zullen de condities verschillen per variant. Deze variantgebonden condities
worden hier niet uitgewerkt. Voor een deel echter gaat het om algemene condities. Deze
Wat scholen vermogen
83