Wat scholen vermogen - Onderwijsraad

aan de directeur of de centrale directie toedeelt. Daar komt bij dat de regering in het
kader van de wet tot aanpassing van de onderwijswetgeving aan de Awb III (TK 2000-
2001, 27265, nr.6) expliciet de opvatting zoals hier door de raad gehuldigd heeft afgewezen.
Bijvoorbeeld delegatie van bestuur aan schoolleiding wordt niet in overeenstemming
met de onderwijswetgeving geacht. Gezien dit standpunt zou het de rechtszekerheid
ten goede komen wanneer de wetgever expliciet zou uitspreken dat onderwijsinstellingen
zelf hun bestuurlijke inrichting kunnen vormgeven en daarbij vrij zijn bestuursbevoegdheden
over verschillende organen te verdelen.
Hoewel een wetswijziging gezien de wetsgeschiedenis niet per se nodig is om het model
van een raad van toezicht met een centrale directie of college van bestuur toe te passen,
kan deze wel als voordeel hebben dat een raad van toezicht duidelijker zichtbaar
gemaakt wordt als orgaan met een beperkt aantal vaste taken zoals de benoeming van
de directie en het vaststellen van de jaarrekening, waardoor de aanspreekbaarheid ervan
wordt bevorderd. Ten aanzien van de bijzondere school kan voorts gesteld worden dat
het aantrekkelijk is om de positie van eventueel in te stellen raden van toezicht te
stroomlijnen en duidelijk te profileren mede in het licht van hun externe functie in het
kader van toezicht en verantwoording.
De vraag is hierbij vervolgens hoe ver een eventuele wetswijziging zou moeten gaan. Een
mogelijkheid is om in de desbetreffende wetten een eenduidige regeling op te nemen
zoals dat thans het geval is voor de openbare universiteiten. Het gaat dan om de naamgeving
en de taken van de raad van toezicht. Verwacht mag echter worden dat een dergelijke
aanpak op problemen zal stuiten in verband met de positie van het bijzonder
onderwijs. Een andere mogelijkheid is om in de wet het instellen van een raad van toezicht
op te nemen als vrij te kiezen optie, en daaraan te verbinden dat de keuze daarvoor
impliceert dat de raad van toezicht aan een aantal in de wet op te nemen criteria moet
voldoen. Ter vergelijking kan worden gewezen op een parallelle situatie in het bedrijfsleven
waar het gaat om de raad van commissarissen. Daar geldt namelijk dat, indien wordt
gekozen voor een juridische vormgeving van een bedrijf waaraan de noodzaak van de
instelling van een raad van commissarissen is verbonden, wettelijke voorschriften gelden
waaraan deze raad moet voldoen.
De voorgaande redenering kan als volgt worden samengevat:
• Variatie in bestuurlijke inrichting is positief te waarderen; in dat verband dient
de bestuurlijke inrichting in principe vrij te zijn.
• Wanneer de school een meer centrale positie en meer beleidsruimte krijgt,
neemt ook het belang van verantwoording door de school toe. In dit verband
zou ook toekenning van bestuurlijke bevoegdheden aan de schoolleiding en het
model van een raad van toezicht met een centrale directie of college van
bestuur mogelijk moeten zijn.
• In dit licht zou een raad van toezicht wettelijk mogelijk moeten worden
gemaakt. Wanneer men kiest voor een model met een raad van toezicht, is men
gehouden aan bepaalde inrichtingsvoorschriften voor die raad van toezicht.
In aanvulling hierop merkt de raad op dat hij een RvTmodel voor de toekomst als een
nastrevenswaardig model ziet. In dat verband verdient het aanbeveling om, indien het
voorgaande voorstel wordt uitgewerkt, het dan gerealiseerde stelsel na een aantal jaren
te evalueren.
98 Onderwijsraad, januari 2002