Willem Vogt - Radioleven

"Neen chef, een ballon."
"Een ballon? I"
"Een ballon. Wat men noemt een luchtballon al zit er
waterstof in den onze."
De chef kwam naar buiten en hij verbleekte onder zijn
roode pet.... "dien ballon wilt u in een goederenwagen
vervoeren? Dank u.... daar komt niets van. Ik kan van
trein 374 (alleen op werkdagen) geen rijdende fakkel maken.
Eén vonkje van de locomotief is genoeg en dan artikel
zooveel V.V... hier staat 't.... vervoer van licht ontplofbare
stoffen.. " het spijt me voor u, maardien ballon neem
ik niet."
Mistroostig keken wij elkaar aan. Zouden we moeten
loopen van Kampen naar Utrecht met dat dwarse vod?
"Open de invoerslurf," sprak de luitenant "en laat het
gas ontsnappen."
Zestig kubieke meter waterstofgas deden wij Kampen's
atmosfeer cadeau.
Het omhulsel, netjes opgevouwen, ging mee in den trein;
niet in den goederenwagen, maar op de apparatenkar in het
bagage-rijtuig; en wij installeerden ons gemakkelijk er bij.
Het was golflengtewisselen, zooals het toen reeds heette.
De rust-ploeg uit Utrecht ging op reis en wij gingen het
vaste station bedienen. Hier geen vliegers en ballons maar
een stevige fabrieksschoorsteen.
Het "Radioleven" bij de Genietroepen, werd na de
proefnemingen met de karren van "Telefunken" op Utrecht
Damlust voortgezet. In een ouden "stationswagen", afkomstig
van de Veldtelegraaf-afdeeling, werd op het kazerne-terrein
een ontvang-inrichting opgesteld, waarin wij
ons 's avonds oefenden in het opnemen van de radio pers-
42
Luisteren naar de eerste Aetherstemmen.
berichten van het Duitsche station Nordeich. Het was in
den glorietijd van Keizer Wilhelm 11; wij vol&den ~et
nieuwsgierigheid de correspondentie tusschen dit sta.tl~n
en het keizerlijk jacht de "Hohenzollern", dat toen JUlst
naar Amsterdam opstoomde.
Eén sensatie maakten wij des nachts in dien ouden stationswagen
mee. Een sensatie, die nu geen indruk meer ~an
maken. Het was die van het hooren van een zendstation,
dat seinde met een welluidend trompet-toontje inplaats
van met de tot dusver slechts gehoorde pruttelende krakken.
Het was de eerste kennismaking met een nieuwe uitvinding
van de maatschappij "Telefunken"; n.l. met de
zingende vonk. Dit zendstation bevon~,zich aan ?oord van
het stoomschip "Eleonore Woermann , een schip van de
vóór den oorlog zoo wel bekende Duitschland-Afrika-lijn,
bekend als de "Woermann-Linie." Deze uitvinding was
gedaan door Professor Max Wien, die door onderverdeeling
van de z.g. vonkenbrug van den zender in een groot aantal
kleine vonkopeningen en door een bijzondere keuze van
het metaal der vonkelectroden, bereikt had, dat de vonken
rhythmisch oversprongen - duizend maal per second~ ­
en die daardoor het oor den indruk gaven van een remen
muzikalen toon. Een groote verbetering in de radio-uitzend
techniek. die zich tot op den huidigen dag practisch ongewijzigd
heeft weten te handhaven.
De zender met de fiets zonder wielen.
Nog éénmaal zou de Telegraaf-afdeeling van het Regiment
Genietroepen een nieuwe sensatie onde~gaan. Er was
natuurlijk door den leider van de proefnemmgen met de
radio-karren een lijvig rapport opgesteld over de. te. velde
opgedane ervaringen. Eén van de bezwaren, die m dat
rapport tegen het systeem werden geopperd, was dat van
43