Willem Vogt - Radioleven

er waren, droeg de aether een treurig bericht. Onze collega
op Sitoebondo was in zulke gevallen een man met fijn gevoel.
"Wie zit daar?" informeerde hij in de taal van het Morseschrift.
De dienstdoende ambtenaar antwoordde dan met
het noemen van zijn naam. Laat ons zeggen dat die naam was.
A. Dan zei Sitoebondo: "roep B even". En dan zette B zich
aan 't toestel om letter voor letter op te schrijven, dat de vader
of moeder van A in Nederland was gestorven.
Dat waren verschrikkelijke oogenblikken, waarin we op
elkaar toetraden en elkaars handen zwijgend grepen. "Is 't
miJn .. vad er..... ~ "N" een Ide moed' er van Je vrouw.... "
Zoo rolde ons dienst- en ons particuliere leven zonder
merkbare afscheiding voort.
In den Oostmoesson - waarin het op Ambon regent ­
hadden wij dikwijls de grootste moeite om onze telegrammen
uit de oorverscheurende cacophonie van luchtstoringen te
voorschijn te visschen, of ze aan Koepang of Sitoebondo verstaanbaar
te maken.
Een enkele maal was 't zóó verschrikkelijk, dat we niet of
nauwelijks het geluid van ons tegenstation konden hooren.
Dan bleven we heele nachten op het station, telkens weer
beproevend om contact met elkaar te krijgen. Want 's nachts
ging 't altijd beter dan overdag. Kwam dan om vier uur vijf en
dertig in den morgen (Midden Javatijd) of om kwart over
vijf plaatselijken tijd (wij leefden op Ambon 40 minuten later
dan op Java) het eerste licht van een nieuwen dag, dan
staakten wij onze pogingen tot half zeven 's avonds. Want na
zoo'n nacht was het overdag met de correspondentie hopeloos
gesteld. Deze periode's van verstoorde gemeenschap deden
zich niet veelvuldig voor, maar zij duurden toch altijd twee of
drie etmalen aan één stuk
Tegen "bootdag" - eenmaal in de veertien dagen - werd
hetstationsrapportvoor het hoofdbureau in Bataviageschreven.
In hemdsmouwen zaten wij dan achter de schrijftafel met een
lap vloeipapier onder de polsen en pareltjes op 't voorhoofd.
I14
De thermometer wees dan niet zelden 33 graden Celsius.
In deze rapporten aan Batavia vroeg ik voor ons maatschappijtje
verschillende gunsten, die het Hoofdbureau zoo
eenigszins mogelijk verleende. Aan het verzoek om een communicatiemiddel
met Ambon, gaf Batavia gehoor op een onvermoede
wijs.
"Gelet op de conditie van den weg en het geaccidenteerde
terrein", aldus schreef onze hoogste chef, "kunt gij als transportmiddel
binnenkort verwachten een wagen en twee ossen,
bestemd om dezen wagen te trekken." Dat was een opwindend
bericht voor de nederzetting; twee ossen zouden we moeten
gaan verzorgen. "Wie heeft er verstand van ossen?"....
"dat moet Wiwi zijn", vonden we allemaal. "Wiwi I", zeiden
we tegen onzen eenigen Javaan, "er komen twee ossen....
daar moet jij voor zorgen I" "Baik toean I" (Goed mijnheerl)
sprak onze toren-acrobaat onverstoord.
• • •
"Iser nog nieuws onder de zon ?", vroeg de militaire Commandant
mij op 29 Juni 1914 in het hotel Soselisa te Ambon;
toen ik daar ambtshalf één dag vertoefde.
De man van het Radiostation in Ambon was als nieuwsbron
minstens gelijk aan een Nederlandsch ochtendblad, moet
men begrijpen. "Nou en ofl" zei ik, "we krijgen twee ossen
op Noesa-Nive.... I"
Dit nieuwtje liet niet na indruk te maken, want op een afgelegen
buitenpost is men niet veel gewend. ,,0 ja! en dat is
waar ook.... vanmorgen vertelde Sitoebondo mij, dat er
weer hommeles is op den Balkan; Aartshertog Frans Ferdinand
en zijn vrouw zijn in Serajewo vermoord."
"ZooI" zei de Militaire Commandant, "dat is ernstig I"
.,Verschrikkelijk.... I" zei de vrouw van den dokter .
"maar wat dol. . .. dat bericht van die ossen I"
• • •
Ontzaglijke gebeurtenissen wierpen haar schaduwen
vooruit•... maar wij zagen ze nog niet.
lIS