Willem Vogt - Radioleven

vonkzenders, zooals wij die toen bedienden; maar een dageraad
zou weldra volgen van een glorieuzen dag; de zon van
dezen..dag heeft nu nauwelijks haar middaghoogte bereikt.
Het tijdperk van de moderne wonderlamp van Aladin.
Met zulk een lamp ontving onze collega van het radiostation
van de Bataafsche Petroleum Maatschappij te Balikpapan.
Wanneer de telegrammen 's avonds alle uitgewisseld waren,
riepen wij hem wel eens op; - merkwaardig, deze radiobuurpraatjes
op 1000 km afstand I - en wij poogden hem
dan door te zagen over zijn ontvanglamp; maar hij zag er
't ~onder niet af; en later bleek dit begrijpelijk, want hij gebrUikte
nog slechts de twee-eleetroden lamp van Dr. Fleming,
de beroemde voorloopster van de drie-eleetroden lamp van
Lee de Forest.
Onze collega van Sabang - hij zat te ver weg (3600 km!)
- om een praatje mee te maken, ontving op een goeden dag
een brokstuk oorlogsnieuws van het station Nauen in Duitschland.
- En wat dan nog? - hoor ik lezers zeggen, die nu pas
draadloos getelefoneerd hebben met vriend en maag in Indië.
Zeker, we zijn nu stukken verder, dan de kunst van het
overseinen van morseteekens over 11000 km. Maar toen,
d.w.z. omstreeks 1916, was het bereiken door Europeesche
morse-seinen van een Indisch antenne een verbijsterend feit.
Omstreeks dat merkwaardige oogenblik bereikte Dr. Ir.
C. J. de Groot opnieuw Nederlandsch-Indië, nadat hij ruim
een jaar lang met verlof in Europa en Amerika had doorgebracht.
Dr. de Groot kwam uit Amerika te Sabang aan; de
bagage, die hij meevoerde, was van allerzonderlingsten aard;
de geheimzinnigheid van de tasschen en van de petroleumblikken
van Timor Koepang zonk er bij in het niet.
Wij zullen het daar nog over hebben, omdat ik zelf met die
bagage eerst veel later kennis maakte.
Maar onze collega van Sabang, de man die de wonderbaarlijke
praestatie had geleverd om morse-teekens uit Nauen
14°
in Sabang op te vangen, werd door den "baas" meegenomen
naar Java, naar Bandoeng.
* • •
Er drong druppelsgewijs van den aard van hun beider
werkzaamheid iets tot Ambon door. De verhalen er over
droegen een geheimzinnig en opwindend karakter. Diep in de
bergen van den Preanger zou een radio-ontvangstation zijn
opgericht. met zonderlinge antennes; dat in staat was om
teekens Uit alle werelddeelen op te vangen en dat - en dat
moest dan. ook wel! - de allernieuwste ontvangmiddelen
toepaste, die Dr. de Groot op zijn zwerftochten door Europa
had weten bijeen te zamelen.
De bewuste colleg.~ was voor de~en geheimzinnigen post de
aangewezen man. HIJ was een zwijgzame vrijge"':el een soort
jeugdige Ghandi, die '
triestgestemd raakte bij
hetpeinzen overhet niet
te taxeeren gewicht van
het leed en de zonden
der Waereld. Over den
kolossalen voorsprong,
die Confucius, Boeddha
en LaoTseinwandel en
leerstelligheid op hem
hadden. Hij las de dikste
boeken over de wijsbegeerte
van het Westen,
als het beeld van
Rabindranath Tagorehem
van een console .
af scheen gade te slaan.
Hij bewoog zich onder
kaarslichtschijnsel in
exotische kimono's,ter-