Willem Vogt - Radioleven

middel! "Tele" kwam ook voor in Telegraaf en Telefoon.
Het beteekende "ver". .
Vèr-schrijverij ofvèr-sprekerij. De Duitschers gebruikten
zelfs in het dagelijksche leven het woord "Fernsprecher"
voor telefoon. "Telefunken" beteekende dus ,vèr-vonk
en" - vonk en over groote afstanden. Er zouden'
vonken
electrische vonken, aan de draadlooze telegrafie te p~
komen. Dat was tenminste iets waar de nieuwsgierigheid
houvast aan kreeg.
De telegrafisten van het radio-detachement pakten verder
uit. Zij wikkelden uit veel houtwol en pakpapier een soort
haringflesch tusschen twee plankjes los.
De fIesch was gevuld met olie en in de olie draaiden
koperen schijven (die den vorm van halve cirkels hadden)
tusschen een zelfde soort schijven, die stil stonden.
Op het bovenste plankje was een graadverdeeling gegraveerd.
"Een condensator!" roept iedereen nu uit.
Accoord! Het was een condensator. Maar de uitpakkers
vonden het toen een onbegrijpelijk instrument; zij stonden
er minstens zoo vreemd tegenover als een dwergpapoea uit
den streek van het sneeuwgebergte van Nieuw-Guinea nu
op dit oogenblik, nog zou staan tegenover een.... fiets. '
Toen alles netjes was uitgepakt en ge-inventariseerd, arriveerden
op het kazerne-terrein een viertal karren, die in vele
opzichten, uiterlijk, gelijkenis vertoonden met de z.g. compagnies-karren
van een te velde opereerend militair troependeel.
Maar de inhoud had niets met dien van de compagnieskarren
gemeen.
- "Kijkt nu eens hierI" - zei de luitenant, die met de
leiding van de proefnemingen was belast - "deze kar hier is
~e beschouwen als een telegraafstation en die daar ook; bij
Iedere kar behoort een tweede, die den stroom opwekt, die in
de eerste wordt verwerkt; de helft van ons gezelschap zal
voorloopig hier blijven in Utrecht," (dit onderdeel van den
toespraak werd met iets minder instemming aangehoord, dan
10
hetgeen er aan voorafging) "de andere helft, zal zich met
haar twee karren begeven naar Meppel; wij probeeren dan
om een draadlooze verbinding tot stand te brengen tusschen
Meppel en Utrecht."
"A.s. Maandag," vervolgde de luitenant zijn rede, "om
7 uur 's morgens begeeft het Meppelsche deel zich derwaarts
en wacht daar tot ik kom; de karren moeten zorgvuldig geladen
worden in een goederenwagen van den Groningschen
sneltrein."
Toen volgde er een aangrijpende plechtigheid, die den
adem in vele jonge borsten deed stokken van emotie.
De Utrechtsche en de Meppelsche ploegen werden aangewezen.
Nameloos "sip" keek de afdeeling Utrecht; stralend
als sweepstake-winnaars blikten de leden van de afdeeling
Meppel in het rond.
- "Wat moet dat nou beteekenen, luin't" - zei de sergeant,
die als ondercommandant zou optreden van de Meppelsche
brigade. Met een gezicht, waarop duidelijk te lezen
stond: "moet die grap nu nog lang volgehouden worden,"
toonde hij aan het verbaasde gezelschap een.... vlieger.
Een heuschen vlieger.... een reus nog wel.... waarop
iedere vader trotsch had kunnen zijn, had hij hem voor zijn
zoon zelf gemaakt.
"Dezen vlieger", aldus de verblufte sergeant, "heb ik
uit de kist te voorschijn gehaald. . .. ze zijn opvouwbaar,
daarom nemen ze zoo weinig ruimte in.... er zitten er
zeker nog een stuk of twaalf in de kist."
Het geheele gezelschap keek verlangend om opheldering
naar den bevelvoerenden officier. Vliegers? Waren die
ook al noodig bij de toepassing van deze zonderlinge draadlooze
telegrafie? Het begon nu op een sprookje te gelijken.. ;
de militaire autoriteiten stonden anders niet te boek als
lieden, die nieuwe vormen van ontspanning pleegden uit
te denken voor jeugdig militair personeel. Hoevelen van
het detachement het ook nauwelijks brachten tot éénmaal
11