Willem Vogt - Radioleven

De liturgie voltrekt zich nu in drie phase~: a. De kijkdag;
b. de vendutie zelf; c. aftocht van de gekochte goederen en de
financieele afwikkeling. .
Op den kijkdag staat des avonds een standaard met lantaarn
voor het huis, voorzien van den firmanaam van het
Vendukantoor.
Sidin de huisjongen is alleen in de woning aanwezig - in
zijn sneeuw-witte jas - als vertegenwoordiger van de
familie; de kleurigste hoofddoek, die hij van het laatste
tractements-voorschot heeft kunnen koopen, siert zijn hoofd.
Na afloop komen "toean" en "njonja" even in huis terug
en dan V'ragen zij aan Sidin wie er al zoo geweest zijn. Of
"toean resident" er was en "Njonja controleur". Sidin heeft
ze allemaal gezien en ze vonden het allemaal "bagoes betoei"
(heel mooi). Dan komt de vendutie zelf.
Ruim een uur voor het aanvangstijdstip neemt een oude
inlander v6ór het huis plaats. Iedere halve minuut of daaromtrent
geeft hij een slag op de gong, die hij in de hand
ophoudt. Een sinister geluid.
Blanken, Inlanders, Chineezen, Arabieren, schuifelen naar
binnen.
De Notaris speurt met critischen blik rond. De kleeren
maken den man hier heelemaal niet. En hij moet voorzichtig
zijn met zijn crediet. Die sober gekleede Arabier daar b.v. is
Sidin-bin-Hassan-bin-Sali.... goed voor een ton, desnoods
twee. En die Chinees opsandalen en een armelijkstroohoedje
op zijn hoofd, is de heer Liong-Ho-Lin, die een berooide
Balkanstaat er boven op zou kunnen helpen met een leening,
op de manier van de voormalige lucifer-monarchen Kreuger
& ToU, zonder er één schildpad-ei minder om te eten. Maar
Soekardjo daar in den hoek of Mangoen of Sastrodinoto, die
toch bruine schoenen dragen en een hoornen bril, zijn zelden
goed bij kas.
De vendutie vangt aan: de gong versnelt het tempo, de
heele noten worden zestienden en er staan geen dreigender
9 2
ff's in de finale van de Tannhäuser-ouverture, dan nu in de
partituur van den gongslager. .
Er wordt in het Maleisch afgeroepen. Pas op, dat ge u met
vergist in ~et bied~n, want ~ij het ~~rottan-zitj~" i,S, aangekondigd:
"Jang bh satoe b~I ampat , d.w.z. WIe een stoel
krijgt toegewezen moet er vier koopen. .
Heele volksstammen zijn daar mee ingeloopen. VerdIende
loon overigens, want wie zoo onnoozel is om te denken dat hij
een heel ameublement van den ambtenaar van het Radio­
Station kan koopen voor een voddig tientje, heeft geen begrip
van de "standing" van een "keurig onderhouden inboedel".
De vendutie is een gezellig rendez-vous, vooral yoor .~e
dames van de plaats _. Knus keuvelend, en sappig cntIseerend
zit men in de stoelen, totdat de koelies ze namens den
nieuwen eigenaar komen wegsleepen.
Wanneer de vendutie is afgeloopen, betaalt de venduhouder,
na aftrek van de kosten en een zekere rente, terstond de
opbrengst uit.
Dan zijn de meubeltjes weg.: .. en och.... de ~pbrengst,
ook al valt zij mee, vergoedt mmmer geheel de piJn van het
afscheid er van.
Daar wordt de geliefde schrijftafel weggesjouwd en da~r
gaat de gemakkelijke stoel: Mevrou'Y.is even h~~ achterh~ls
ingeloopen (van een beVrIende famlhe) toen ZIJ het servies
zag aankomen, dat zij van haar moeder gekregen had en
93