Willem Vogt - Radioleven

NOESA-NIVE'S GENEES- EN HEELKUNDIGE
DIENST.
De slanke ijzeren mast, met haar vele tuien en met haar
talrijker antennedraden terzijde van het gebouwencomplex,
verried te duidelijk, dat de bezoeker voor het Radiostation
van Ambon stond, om nog aanleiding over te laten voor
twijfel over de bestemming der nederzetting. Toch zou
niemand zich hebben behoeven te schamen, wanneer hij die
bestemming in een andere richting gezocht had, op het
gezicht van een groot aantal Ambonneesche mannen en
vrouwen (vooral vrouwen) v66r den ingang van het gebouw;
ieder met één, maar niet zelden met twee, chocolade-donkere
kroeskoppige babies in de armen.
Het was op den dag, die zulk een vreemd schouwspel te
zien gaf: inenten tegen pokken.
De mantri-vaccinateur hield dan zitting op het Radiostation,
niet alleen voor de kleinen, maar ook voor de grooten.
En het was noodig, dat 't gebeurde, want de gevreesde ziekte
woedde soms met schrik-aanjagende hevigheid.
En niet alleen de pokken. . .. ook de cholera sloop af en
toe grimmig door de kampongs rond. Zoo erg soms, dat wij
het poorthek van het terrein sloten, de werklieden met de
Bijbelsche voornamen verboden naar huis te gaan, voor hun
eten en drinkwater (gekookt) zelf zorgden. . .. en iederen
108
bezoeker zekere hygiënische processen lieten ondergaan,
alvorens hij de afrastering mocht binnentreden.
De geneeskundige verzorging van de bewoners van het
Radiostation was een aangelegenheid, die hoofdbrekens
kostte. Op Ambon woonde de militaire dokter, maar men
moest er toch al heel naar aan toe zijn, om hem de lange,
moeilijke reis te laten maken van vier uur gaans naar Noesa­
Nive. Zeker I de motorboot was er ook nog. Maar het baaiwater
was in den west-moesson soms geweldig bewogen; d3n
was er van naderen met de motorboot geen sprake. GelukKig
waren we allemaal nogal van een stevige constitutie, zoodat
de dokter er in ruim vier jaar tijd maar éénmaal geweest is.
Een onzer beschikte over een dik boek, een soort medische
encyclopaedie; zoo'n boek, waarvan Jerome K. Jerome ons
reeds zoo smakelijk heeft verteld. Had iemand nu b.v. pijn in
de zij en hij keek in het boek onder het hoofd: "pijn in de" en
men sloeg dan over arm, been, borst (vooral het hoofd "pijn
in de borst" overslaan I), tot dat patiënt aan de Z kwam,
dan vond men een z66 wee-makende opsomming van oorzaken
van pijn in de zij en men constateerde al lezende, de
symptomen van zooveel neven-kwalen, dat een dokter een
zoodanig menschelijkenpuinhoop toch moeilijk meer restaureeren
kon.... en de aandoening werd vergeten.
Herhaaldelijk werden we door den arts genezen. . .. per
telefoon. In een enkel ernstig geval en bij zekerheid nopens
naderende gezins-vergrooting, scheepten zich burgers en
burgeressen in naar Ambon, naar particuliere verpleging of
militair hospitaal. De hygiënisch-medische roem van Noesa­
Nive was echter de huis-apotheek onder beheer van den
chef. In een groote kast te zijnen huize stonden de zoete
balsems, de zachte zalven, de prikkelende of doovende wateren,
~e verkoelende oliën, uitgestald in potten en flesschen,
voorzIen van passende opschriften. Een handboek van den
Overste-dokter leerde duidelijk, dat b.v. "antidotum arsenici"
heel wat anders was dan "sapo viridus" en het gaf
109