Willem Vogt - Radioleven

misoogst of bandjir, schade bracht aan lijf en goed. Hij
vermaant ook om zekere twisten niet op. de spits te drijven
e.n. we.kt ten slotte op tot trouw aan het gezag, dat
de veilIgheid verzekert en toeziet, dat het recht heerscht.
Oentoeng (voorspoed) wenscht hij allen: oemoer pandjang
(een leven tot in de grijsheid) en de gehuwden: banjak anak
(veel kinderen). Dit laatste is in het Oosten een gelukwensch
van opperste orde.
De gemeente is hier en daar toch wel even aangeuaan. Daar
z~t Paulus, die zoo dikwijls van de sagoweer heeft gedronken,
die bestemd w~s om het brood te laten rijzen als gist; zoodat
hij de f~~sch.moest bijvullen m~t water..•. waardoor het deeg
natuurlijk met rees en verdenking - niet ten onrechte - naar
hem uitging. Hij zal toean toch wel missen. Daar zit Jantje
de Madoereesche machinedrijver van het station, die dan ook
vroeger Amat heette.... maar die.... zeldzaam voor een
Moslim. . .. overgegaan is tot het Christendom. Aan de oprechth~id
van Jantjes trouw aan zijn nieuwe "denkrichting"
mag memand nu twijfelen ..•• maar dit nieuwe geloof alleen
was in staat om hem de gelegenheid te verschaffen om een
vrouw te winnen in het land van zijn arbeidzaamheid. Hij
ook zal den toean missen om hem te redden uit perikelen.
J?aar zi~ten ,:oorts Pen.ina en Francina.... gewezen vrouwehJke
hUlsbedienden, die nu zelf getrouwd zijn en donkere
babies hebben. •. . en die een traan laten om het vertrek van
,,nonnie", de blonde baby, die zij met liefde en zorg hebben
opgepast en.... verwend.
De goeroe breidt, na de zegenbede, die den scheidenden
blanke werd toegezongen, de armen. In 't Maleisch spreekt
hij: "Gaat dan allen heen in vrede...."
Amen! volgt er tenslotte. . .. het fluitorkest valt op een
teeken van Latumahina in. De gemeente schuifelt naar buiten.
. .. maar wij staan verbijsterd....
Plechtig speelt het orkest in een statig schrijdend rhythme:
"It is a long way to Tipperary.... it is a long way to go"....
156
Wij kijken elkaar aan.... a.ls dit ridicuu.l is. en grotes~: : ..
dan is het dat, omdat ons brem het zoo Wil zien. De wIJdmg
binnen deze muren wordt er klaarblijkelijk niet door geschonden.
Niemand van de kerkgangers of van de leden van het fluitorkest
hoort deze klanken als profaan geluid. Integendeel•...
voor aller gevoel is dit een mooi passend koraal, dat uit het
Westen kwam en dat nu een zoon van dat Westen tot eer en
afscheid wordt meegegeven.
Ernstig verlaat de menigte het bedehuis. . . . "Tipperary"
speelt.
Wij treden op Latumahina toe en danken hem voor zijn
spel.
"Beter dit nummer voortaan uit de kerkmuziek te schrappen,"
zeg ik tot hem. . .. "het is er niet voor gemaakt....
het heeft een ander doel."
"Baik toean I" (Goed mijnheerI), zegt de maestro, "Slamat
djalan I" (Goede reis).
In Ambon, waarheen de motorboot ons brengt, ligt de
Paketvaart-stoomer vertrekklaar. Vaarwel Ambon! "Kipas
lenso poetih tanah Ambon soeda djaoe...."
Naar een wel zeer onbekende bestemming zijn wij nu op
weg IDeze onzekerheid betreft niet de aardrijkskundige plek,
waarheen wij ons begeven.... Wij gaan naar Bandoeng....
dat staat vast, maar waar in of bij Bandoeng zal de plaats
liggen van onzen arbeid en van welken aard zal die arbeid zijn?
Hoe zal het radiostation er uit zien, waar de Kluizenaar in
de Paarse Kimono peinst in de schaduw van gedoofde vulkanen?
De Paketvaart-boot brengt ons naar Soerabaja. Honderden
parkieten en papagaaien, beo's en andere krom-snaveligen,
wiegen op hun bamboezen hangers, di~ d~n vorm he?b~n
van stijgbeugels, heen en weer en ZIJ kirren verdnetlg.
Zij zijn in Nieuw-Guinea en in de havens van Ceram aan
157