De cultuur van het lezen - Taalunieversum
De cultuur van het lezen - Taalunieversum
De cultuur van het lezen - Taalunieversum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
weblogs bevatten links naar andere websites, vaak gecombineerd met commentaar en kritiek.Dat laatste heeft te maken met <strong>het</strong> feit dat webloggers nadrukkelijk aanwezig zijn op internet.<strong>De</strong> kracht <strong>van</strong> veel weblogs ligt dan ook in die links die de bezoeker onmiddellijk verderbrengen in cyberspace. Opvallend in elk geval is dat uit bepaalde weblogs een fascinatie spreektvoor informatie, verdieping en uitbreiding. Niet zelden worden traditionele inhouden gecorrigeerd;weblogs neigen daardoor naar media-activisme als reactie op de mainstreammedia.Ondertussen worden weblogs ook bijeengebracht in groepen op basis <strong>van</strong> gedeelde interesses,zoals literatuur. In elk geval lijken ze de ideale ruimte om aandacht te vragen voor eeneigen standpunt of om inhouden te behandelen die anders weinig aandacht krijgen.Publiek en makers<strong>De</strong> doelgroep varieert <strong>van</strong> een kleine groep vrienden tot de hele wereld; <strong>van</strong> gelijkgezinden,<strong>van</strong> specialisten tot een algemeen publiek. Er zijn zeer publieksgerichte weblogs en weblogsdie zich lijken te beperken tot persoonlijke getuigenissen. Grof gesteld kunnen weblogstwee doelen op <strong>het</strong> oog hebben: communicatie met de buitenwereld óf <strong>het</strong> schrijven om <strong>het</strong>schrijven zelf en <strong>het</strong> presenteren <strong>van</strong> zichzelf. Via een weblog proberen mensen zo greep tekrijgen op aspecten <strong>van</strong> hun leven.<strong>De</strong> meeste weblogs worden opgezet en onderhouden door een individu, maar er zijn ookweblogs <strong>van</strong> groepen, gemeenschappen en instituties. Zo ventileren mensen wat ze belangrijkvinden en bouwen ze de mogelijkheid in tot commentaar en interactie. Vroeger schreefmen een dagboek of ging men de straat op, nu markeren sommige mensen hun bestaan viaeen weblog.Van belang is verder dat de webloggers zelf de communicatie sturen en de inhoudenbepalen. Ze gebruiken de digitale omgevingen niet alleen om iets te downloaden, ze doenook aan uploaden: <strong>het</strong> presenteren <strong>van</strong> zichzelf. Gewone mensen krijgen de kans om zich in<strong>het</strong> openbaar te uiten. Steeds meer verschillende mensen maken gebruik <strong>van</strong> een weblogen ze bespreken steeds meer onderwerpen. <strong>De</strong> makers <strong>van</strong> weblogs verenigen zich in netwerkenen er ontstaat een hiërarchie onder de gebruikers. Met de bloei <strong>van</strong> de weblog kentschrijven en <strong>lezen</strong> dus een onverwachte opleving.Genre en vormGenres ontstaan wanneer gebruikers bepaalde praktijken, doelen, doelgroepen of codesdelen. Webloggers vormen gemeenschappen waarin ze over <strong>het</strong> genre reflecteren, maarook individueel wordt er door de gebruikers nagedacht over <strong>het</strong> medium dat ze zelf meevormgeven. Weblogs worden in elk geval ervaren als alternatieve vormen <strong>van</strong> schrijvenen <strong>lezen</strong> in de ruimste betekenis <strong>van</strong> <strong>het</strong> woord. Er ontstaan gemeenschappen die prijzenuitreiken en kwaliteitscriteria opstellen. Er komt onderzoek waarin webloggers hun eigengeschiedenis beschrijven, ingebed in een traditie. Kortom: <strong>van</strong> een alternatief genre groeitde weblog uit tot een legitiem genre dat zelfs binnen <strong>het</strong> onderwijs een plaats krijgt.Ook de commercie krijgt op diverse manieren greep op <strong>het</strong> genre. Wat aan<strong>van</strong>kelijk als eentegen<strong>cultuur</strong> beschouwd werd, wordt onderdeel <strong>van</strong> een legitieme <strong>cultuur</strong>. <strong>De</strong>nk maar aanbloggende politici.In vorm kunnen weblogs zich beperken tot <strong>het</strong> geschreven woord, maar ze kunnen ookmultimediaal werken – door <strong>het</strong> toevoegen <strong>van</strong> beeld en audio. Als genre sluiten weblogsaan bij on line genres zoals website, forum en chat, maar ook bij off line, traditionele genresals kranten, tijdschriften, pamfletten, dagboeken, kritieken, columns, recensies en romans.Belangrijk is dat de software de vorm, <strong>het</strong> genre en <strong>het</strong> ontwerp bepaalt, in de vorm <strong>van</strong>knoppen voor commentaar, klikbare links, iconen die verwijzen naar groepen, archieven,et cetera. Het genre ontstaat dus uit een wisselwerking <strong>van</strong> softwaremogelijkheden enbehoeften <strong>van</strong> gebruikers.Weblogs binnen de literaire <strong>cultuur</strong>Hoe wordt de weblog binnen de literaire <strong>cultuur</strong> gebruikt?<strong>De</strong> digitalisering heeft een groeiende invloed op de materiële vorm <strong>van</strong> <strong>het</strong> boek maar ookop de literaire communicatie, op de productie, bemiddeling en consumptie. In wat volgtricht ik mij op de productie (de weblog als een vorm <strong>van</strong> literatuur) en de receptie(de weblog als een vorm <strong>van</strong> participatie) <strong>van</strong> literatuur.<strong>De</strong> <strong>cultuur</strong> <strong>van</strong> <strong>het</strong> <strong>lezen</strong>53
Change language