De cultuur van het lezen - Taalunieversum

ekomen van een andere blik op problemen. Maar hoe meet je die bekomen verandering?Na x-aantal sessies: je moet normaal zijn. Na x-aantal boeken: je bent een beter mens.Al eens gedacht om schrijvers zo te evalueren?Tot slotTot mijn verbazing staan er langzamerhand meer studenten aan de deur die vragen hoe erprecies wordt geëvalueerd. Enerzijds begrijpelijk, de willekeur en de vaagheid van het verledenzal velen ergeren; anderzijds gevaarlijk aangezien alles wat onmeetbaar is uit beeldverdwijnt. Er leeft een mythe over evidence based research die door MacLure 182 werd samengevat:bij complexe onderwerpen constateert men dikwijls dat het gezien de complexiteitvan de vraag moeilijk tot onmogelijk is om algemene besluiten te trekken. Maar hij/zij trekttoch besluiten en stort het onderzoeksgeld niet terug. Ik moet mezelf nuanceren: uiteraardbestaat er ook goed kwantitatief onderzoek. Mijn kritiek komt echter voort uit de dominantievan het ene en de bedreiging van het andere: de cultuur van het lezen.Ik begeef me op gevaarlijk terrein. Ook ik heb immers geen harde besluiten getrokken maarslechts perspectieven gesuggereerd om naar het literatuuronderwijs te kijken. Ik heb zelfsniet voldaan aan de basisvraag die de Nederlandse Taalunie mij voorlegde: een studie teschrijven waarin wij – de onderzoeksgroep – empirisch zouden aantonen waarom lezenzo belangrijk is. De Nederlandse Taalunie toonde begrip en aanvaardde deze studie als eenmogelijk antwoord. Een studie waarin ik weinig of geen empirisch onderzoek heb geciteerd– ik verwijs hiervoor naar de bijdrage van Dick Schram in deze bundel. Wel heb ik – willensen wetens – geciteerd uit romans. Literatuur gebruikt om over literatuur na te denken.Via deze omweg hoop ik immers de intelligentie die in literatuur te vinden is – als vorm vanreflectie op alles wat ons aanbelangt – aan te tonen. En dat is uiteindelijk de voornaamstereden om dat kennisgebied te verdedigen. Lees romans als richtbeelden. Wat zijn richtbeelden?‘Eeuwige waarheden die niet waar en niet eeuwig zijn maar voor een bepaalde tijdgelden opdat deze zich ergens naar kan richten. Dat is een filosofische en sociologische uitdrukkingdie zelden wordt gebruikt.’ 183182. Maclure: 2005.183. Musil: 1930/1996, p. 1298.Uiteraard hoop ik met dit essay ook een paar richtbeelden gepresenteerd te hebben.Niet als recepten, maar als handelingsoriëntaties.De cultuur van het lezen69