Descarga en formato PDF (1,9 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Non hai iñorancia máis crasa que a de equivocarse de patria.
Non te trabuques de patria. Fala galego.
Fala galego anque sólo sea por elegancia.
9
X Cabodano de Roberto de Andrade
Monforte, Santos 1988
Hai que ter cuidado co corazón. Ademais agora nin siquera está de moda.
Por eso para min resulta cáseque heroico vir a Monforte, a este Monforte de tantas
mocedades, porque algunhos tuvemos varias mocedades. A este Monforte de tantas
noites e festas, de fai trinta anos –que pasaron e non pasaron– porque inda están
coas mesmas luces acesas na memoria. E inda resulta máis heroico vir a este décimo
cabodano de Roberto que non morreo porque se morre pouco a pouco mentras os
amigos viven. Digo esto como unha experencia do futuro anque seña do pasado...
E Roberto Andrade era unha festa pros amigos. Decían que o mesmo pasaba
con García Lorca. A súa amistade era un auténtico regalo. Cando il chegaba
ou aparecía acendíanse as luces.
Sólo seres cun fondo tan grande de soedade poden resultarnos tan íntimos
que semella que sempre que aparecen nos ofrendan unha patria. E no intre xa
todo nos é conocido –como cousa que conoces dindes de neno– e, xa nada no entorno
é alleo, xa nada ten isa mirada fría que ás veces nos botan as cousas, inda
as máis habituais e longamente convividas.
Si, os auténticos amigos son aquiles que sempre nos ofrecen unha patria
e nos volven ó aire i’á luz da infancia, que é como nos miraba a esperanza e nos
prometía todo o futuro feliz ou polo menos pleno e merecente de ser vivido.
Roberto, inda por se a súa simpatía e presencia fora pouco, ofrecíanos a
dos seus amigos monfortinos, que sempre acababan sendo os amigos dun. I’eu
que solo tiña a miña aldea i-as miñas cidades, rematei tendo a miña vila eiquí en
Monforte de Lemos. E todo foi, ben o sei, por gracia súa e das mocedades que o
rodeaban en cada intre, e un sentía como se o rodeasen a el, como se me rodeasen
a min...
Pasando a outro plano, diremos que Roberto Andrade non precisaba de
porse n’il, no plano literario. Il non precisaba cantar, non precisaba escribir pra denunciar
a súa forte presencia humana. Mais nun intre da súa vida, atopándose en
forte ponto como decían os trovadores medievais, atopándose fortemente suscitado,
lanzado, apretado de amor e rondado da morte, escribiu apenas unhos cantos poemas
que nos dicen d’abondo, en versos senlleiros que se nos abalanzan e nos punzan
no máis fondo.
52