COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

üstesinden gelememiþ olmalarý,
* Erkek çocuklarýný babalarýnýn bir modeli olarak
görme, çocuklarýnýn kötü davranýþlarýný babalarýndan, iyi
davranýþlarý kendilerinden aldýklarýný düþünme,
* Annenin eðitimindeki tutarsýzlýk,
* Çocuðu ihmal etme ya da ihmal ettiði duygusunu
yaþadýktan sonra þýmartma,
* Erkek çocuðu boþanmýþ olduðu eþinin yerine
koyma.
Çocuðun ilk zamanlardaki öfkeleri saldýrgan bir
þekle girmeyip, baðýrmak, tepinmek þeklinde belirir. Sonralarý
daha hýrçýn ve zararlý bir þekil alabilir. Düþünsel biçimdeki
öfke ise çocukta en son görülmeye baþlar (Gövsa,
1998, s. 57).
Çocuklar bir þeye kýzdýklarýnda, ana babalarý gibi
kýzgýnlýklarýný dýþa vururlar. Eðer anne babalarý kýzdýklarýnda,
birbirlerinin saðý solu daðýtmak gibi öfke nöbetlerine
göz yumuyorlarsa, çocuklarýn da ayný davranýþlarý sergilemeleri
doðaldýr (Salk, 1989).
Saldýrgan çocuðun özellikleri:
1- Ruhsal sorunlarý nedeniyle, yaþýtlarý ve genel
olarak çevresiyle uyumlu iliþkiler kuramaz.
2- Aþýrý geçimsizdir.
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI
140
3- Ýliþkileri gergin ve sürtüþmelidir.
4- Parlamaya hazýrdýr, kavgacýdýr.
5- Durmadan kurallarý çiðner; sýk sýk ceza görür.
6- Anne baba, öðretmen ve genellikle büyüklere
karþý gelmeye eðilimlidir.
7- Olaðan anlaþmazlýklarý bilek gücüyle çözmeye
çalýþýr.
8- Tepkileri ölçüsüz ve durumla orantýsýzdýr.
9- Öfkesini yenemez.
10- Hep kendini haklý çýkarma eðilimindedir.
11- Davranýþýndan utansa bile yinelemekten kendini
alýkoyamaz.
12- Cezalardan hiç etkilenmez veya bir süre etkilenmiþ
görünür.
13- Ruhsal sorunlarýný davranýþlarýna aktarýrlar. Evde,
çevrede ve okulda durmadan sorun yaratýr.
14- Eriþkinlerle sürekli çatýþma içindedir.
Erkek çocuklar daha saldýrgandýrlar. Anlaþmazlýklarýný
dövüþerek çözmeye eðilimlidirler. Kýz çocuklar ise çoðunlukla
aðýz kavgasýný tercih ederler.
Kiþi saldýrganlýðý doðuþtan getirir. Eðitim ile saldýrganlýðý
yumuþatýr ve olumlu yönlere aktarýr.
Beden gücünün, kavgada deðil, sporda kullanýlmasý
gerekir. Ýnsan içindeki saldýrganlýk eðilimini yüceltir. Beðenilme,
baþarý kazanma, yönetme, ortaya bir yapýt koyma,
topluma yararlý olma gibi çabalar hep bu saldýrgan
gücün toplumsal olarak kabul edilmiþ hale dönüþmesidir.
Çocuk, içinden gelen saldýrganlýðý önceleri olduðu
gibi dýþa vurur. Ýstekleri engellenen çocuk, daha bebekliðinde
öfke tepkisi gösterir. Aðlar, tepinir, altýný ýslatýr, terler,
soluðunu tutar, morarýr, kusar. Yürümeye baþladýðýnda,
atarak, vurarak, ýsýrarak, yere yatarak saldýrganlýðýný
boþaltýr. Bazen de dýþa vuramadýðý düþmanca duygularý
kendisine yöneltir, baþýný duvara vurur.
Çocuk, güven duygusu geliþtikçe ve zihinsel olarak
olgunlaþtýkça beklemeyi ve tepkisini dizginlemeyi öðrenir.
Gereksinimleri doyuruldukça sakinleþir. Çocuk, daha