COCUK M.Z-2.qxd - İsmek - İstanbul Büyükşehir Belediyesi

çok önemlidir. Bu yaþtan sonra çocuk sosyalleþmeye baþlar
ve baþka kiþilerle olmaya ihtiyacý vardýr. Bu nedenle
okul öncesi dönem 3-6 yaþ (36-72 ay) olarak kabul edilmektedir.
Bu dönem çocuðun öðrenmeye çok açýk olduðu
bir dönemdir. Bu dönemde kazanýlamayan belli becerilerin
ileriki yaþamda kazanýlmasý zorlaþmaktadýr. 6 yaþýndan
sonra öðrenmeler devam etmektedir ama 6 yaþýna
kýyasla daha yavaþ bir þekilde geliþmektedir. Daha önceki
yaþlarda olduðu gibi 3-6 yaþlarýnda da çocuða karþý
tutum ve davranýþlar çocuðun kendisiyle ilgili olumlu ya
da olumsuz bir algý geliþtirmesine neden olabilmektedir.
Okul öncesi çocuklarý bir çok olumsuzluðun yaþandýðý
ortamlarda yetiþmektedirler. Bu nedenle çocuklara
bazý deðerlerin kazandýrýlmasý gerekmektedir. Önder
(2003, s.22)’in Tilman ve Hsu’dan aktardýðýna göre bu deðerler
özellikle 3-7 yaþ için önerilen deðerlerdir. Bunlar:
•Barýþ
• Sorumluluk
•Ýþ birliði
•Sadelik
• Saygý
• Mutluluk
• Dürüstlük
• Bütünlük
• Sevgi
• Hoþgörü
• Alçak gönüllülük
•Özgürlük
Toplumu oluþturan bireylerin bu deðerlere sahip
olmasý, hem bireylerin yaþam kalitesi ve mutluluðu bakýmýndan,
hem de toplumun kendini uyumlu ve geliþen
bir sosyal yapý olarak sürdürebilmesi bakýmýndan önemlidir.
Bu nedenle eðitim ortamlarýnýn düzeni, yapýsý, koþullarý,
eðitimcinin tutumlarý, davranýþlarý, iletiþimi, örnek olmasý,
eðitimsel etkinlikler (drama vb.) bu deðerleri kazandýracak
þekilde düzenlenmelidir.
Okul öncesinde çocuklar, hem kendilerini farklý bir birey
olarak kabul etmeli hem de baþkalarýnýn farklýlýklarýný
kabul etmeyi öðrenmelidir. Önder (2003, s.23)’e göre farklýlýklarý
kabul edebilen bireyler, geleceðin toplumlarýndaki
tüm farklý insanlara ve kültürlere saygý duyarak, barýþ içinde
birlikte yaþama idealine daha çok yaklaþabilirler. Okul öncesi
kurumlarda bunu saðlayýcý etkinliklere yer verilmelidir.
Okul öncesi eðitim programý çocuklarda birçok be-
ÇOCUK GELÝÞÝMÝ, EÐÝTÝMÝ VE SAÐLIÐI
186
ceri ve yeterliliði geliþtirebilecek nitelikte olmalýdýr. Bu yeterliklerde
þu alanlarla ilgilidir (Senemoðlu ve Genç,
www.ya-pa.):
2003):
• Kendisinin farkýnda olma
• Sosyal beceriler
• Kültürünün ve diðer kültürlerin farkýnda olma
• Ýletiþim becerileri
• Algýsal-devinsel beceriler
• Analitik düþünme ve problem çözme becerileri
• Yaratýcýlýk ve estetik beceriler
Okul öncesi eðitimin temel ilkeleri (Oktay ve ark.,
• Her çocuk bir bireydir. Her çocuk bir diðerinden
farklýdýr.
• Okul öncesi dönem hayatýn temelidir. Öðrenmenin
büyük bir kýsmý bu dönemde gerçekleþir.
• Geliþimde özel alýcý dönemler vardýr. Eðitim ve
öðretim çocuðun geliþim dönemlerinin özellikleri dikkate
alýnarak yapýlmalýdýr.
• Eðitim çocuklarýn ihtiyaçlarýna duyarlý olmalýdýr.
• Geliþimin bütün yönleri birbirleri ile iliþkilidir. Bu
nedenle eðitim çocuðun bütünlüðünü gözetmelidir. Bu
dönemin tüm geliþim yüzlerinin dengeli bir þekilde geliþtirilmeye
çalýþýlmasý önemlidir.
• Çocuðun aktif katýlýmý ve ilgisi önemlidir.
• Her yeni öðrenme önceki öðrenmeler ile ilgilidir.
• Eðitim çocuðun kendi kendini disiplendirmesine
olanak saðlayacak demokratik bir ortamda gerçekleþmelidir.
• Oyun çocuðun en önemli öðrenme yöntemidir.
Bunun için iyi düzenlenmiþ bir oyun ortamý gereklidir.
• Çocuðun çevresindeki çocuk ve yetiþkinlerle
kurduðu iliþkilerin geliþmesinde son derece önemlidir.
• Saðlýklý bireylerin yetiþtirilmesinde tutum ve
duygular önemlidir. Çocuðun kendisi hakkýndaki görüþü,
kendisi ile ilgili duygularý, öðrenmesi ruh saðlýðý üzerinde
son derece önemlidir.
• Çocuðun eðitimi kalýtým, çevre ve bilginin etkileþimidir.